Γράφει η Αγνή Παγούνη*
Δεν θα ήταν υπέροχο να βιώναμε μία διαφορετική εμπειρία όταν επισκεπτόμαστε ένα ηλεκτρονικό κατάστημα ενδυμάτων; Δεν θα ήταν πιο ευχάριστο για εμάς, ως καταναλωτές, να «παίξουμε» ψηφιακά με συνδυασμούς ρούχων; Πόσο μάλλον όταν μας δίνεται η ευκαιρία να τα δοκιμάσουμε online ή και να επιλέξουμε οι ίδιοι τα στοιχεία και τα αξεσουάρ που θα πλαισιώνουν το ρούχο της δικής μας αισθητικής μέσω ενός παιχνιδιού…
…Υπάρχει άραγε τέτοια δυνατότητα;
Γιατί όμως μιλάμε για παιχνίδια στον χώρο της μόδας; Η «παιχνιδοποίηση» ή αλλιώς gamification έχει γίνει μια σημαντική τάση στη βιομηχανία της μόδας, όπως αποδεικνύεται από πρόσφατες συνεργασίες μεταξύ video παιχνιδιών και διάσημων brands όπως η Louis Vuitton, η Gucci και η Balenciaga, οι οποίες έχουν χρησιμοποιήσει ψηφιακούς χαρακτήρες για να δημιουργήσουν συλλογές ή premium προϊόντα περιορισμένης διάθεσης. Αυτές οι συνεργασίες έχουν ξεκλειδώσει νέες ευκαιρίες εσόδων ενώ παράλληλα, εισήγαγαν αυτές τις επωνυμίες σε μια τεράστια βάση νέων πελατών.
Πολλά video games δημιουργούν μοναδικούς κόσμους και χαρακτήρες με ενδιαφέροντα στυλ. Αυτό έχει επηρεάσει τους σχεδιαστές μόδας, οι οποίοι αντλούν έμπνευση από τις γραφικές και έντονες εμφανίσεις αυτών των κόσμων. Η ψηφιακή μόδα είναι ένα νέο πεδίο που προκύπτει από τη συνένωση της τεχνολογίας, των video games και της μόδας.
Η διασταύρωση της μόδας με τον κόσμο των video games έχει γίνει ένα από τα πιο συναρπαστικά φαινόμενα της σύγχρονης κουλτούρας. Οι δύο αυτοί τομείς, που φαίνονται αρχικά μη σχετικοί, έχουν αρχίσει να συνεργάζονται, δημιουργώντας έναν νέο κόσμο δημιουργικότητας που συνδυάζει την αισθητική του gaming με τις τελευταίες τάσεις της μόδας.
Τα video games έχουν εξελιχθεί σε μια ισχυρή μορφή τέχνης, επηρεάζοντας τρόπους σκέψης, αισθητική και πολιτισμό. Παιχνίδια όπως το "Final Fantasy", το "The Legend of Zelda" και το "Street Fighter" δεν προσφέρουν μόνο μια μοναδική εμπειρία gameplay, αλλά και έναν πλούτο οπτικών στοιχείων που ενσωματώνουν την τέχνη, τη μουσική και τη μόδα. Οι χαρακτήρες αυτών των παιχνιδιών γίνονται σύμβολα, επηρεάζοντας τις τάσεις της μόδας και τις επιλογές των νέων.
Η κουλτούρα των gamers είναι επίσης σημαντική για τη μόδα. Οι gamers δεν φοβούνται να εκφραστούν μέσω των ρούχων τους, επιλέγοντας outfits που αντικατοπτρίζουν την προσωπικότητά τους και την αγάπη τους για τα video games. Αυτό έχει οδηγήσει σε μια άνοδο της streetwear κουλτούρας, όπου τα graphic tees, τα hoodies και τα αξεσουάρ με gaming θεματολογία γίνονται δημοφιλή. Συγκεκριμένα, τα graphic tees (Τ-shirts), αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα καλλιτεχνών που εξέφραζαν τις ανησυχίες τους για κοινωνικά, πολιτικά, περιβαλλοντικά ζητήματα, εδώ και αρκετές δεκαετίες.
Αντίστοιχα, τα video games στην σημερινή εποχή αποτελούν μέσο έκφρασης, δημιουργικότητας αλλά και έναν εναλλακτικό τρόπο μάθησης. Σύμφωνα με όσα παραθέτει στο βιβλίο του «Designing Games and Gamification for Learning», ο Βασίλης Γκογκίδης, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής και Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Southampton, και LEGO® SERIOUS PLAY® Facilitator, η υπόσχεση που δίνει η χρήση παιχνιδιών και η αξιοποίηση στοιχείων που εμπεριέχουν τα παιχνίδια (π.χ. η αντιμετώπιση προκλήσεων, το «ξεκλείδωμα» επιπέδων, η απόκτηση επάθλων για κάθε επίτευγμα, κ.α.) σε περιβάλλοντα εκτός παιχνιδιού, είναι ότι μπορούν να προκαλέσουν την αμέριστη αφοσίωση των παικτών, επιτυγχάνοντας τη δέσμευσή αυτών να συμμετέχουν σε περισσότερες δραστηριότητες, μέσω των οποίων εμπλουτίζουν τις γνώσεις τους.
Οι εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν τα παιχνίδια και το gamification σε περιβάλλοντα μάθησης για την υποστήριξη της μάθησης και της απόκτησης γνώσεων δίνοντας στους μαθητές να αντιμετωπίσουν προκλήσεις και προβλήματα προς επίλυση με διασκεδαστικούς ενδιαφέροντες τρόπους. Οι τύποι παιχνιδιών και τα παιγνιώδη στοιχεία που αξιοποιούνται στη μάθηση μπορεί να ποικίλλουν, από επιτραπέζια παιχνίδια, παιχνίδια με κάρτες, προσομοιώσεις, παιχνίδια ρόλων ή ακόμη και η ευφάνταστη μεθοδολογία Lego Serious Play που συναντάται σε ψηφιακά παιχνίδια όπως το Minecraft Education, παιχνιδοποιημένες πλατφόρμες εκμάθησης όπως το Classcraft ή εφαρμογές όπως το Duolingo.
Τι μπορεί να μάθει όμως ένας καταναλωτής μέσα από ένα παιχνίδι που αφορά στη μόδα; Έχετε φανταστεί ποτέ ένα παιχνίδι μόδας στο οποίο μπορείτε να διασκεδάσετε και να μάθετε ταυτόχρονα για δράσεις του κλάδου που προάγουν τη βιώσιμη μόδα;
Η τεχνολογία είναι σίγουρα ένα από τα βασικά συστατικά για την προώθηση του βιώσιμου μετασχηματισμού που απαιτείται στη βιομηχανία της μόδας και τα παιχνίδια αποτελούν μέρος αυτού του επαναστατικού κύματος. Για παράδειγμα, το «Off the Rack» είναι ένα παιχνίδι μόδας που χρησιμοποιεί το gamification για να βοηθήσει τη μετάβαση της πολυπόθητης βιομηχανίας να γίνει πιο αποτελεσματική ως προς τη διαχείριση των πόρων της, λιγότερο σπάταλη και περισσότερο συμπεριληπτική. Μέσω αυτού του παιχνιδιού, το οποίο απευθύνεται κυρίως στη Γενιά Ζ, οι δημιουργοί (game creators) του, αποσκοπούν στην ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα περιβαλλοντικά ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η βιομηχανία της μόδας, εκπαιδεύοντάς το παράλληλα στην υιοθέτηση της αρχής των «3Rs – Reduce, Reuse, Recycle» (Μείωση, Επαναχρησιμοποίηση και Ανακύκλωση) για την προώθηση της καλύτερης διαχείρισης των ρούχων και των υφασμάτων.
Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται, η σύνδεση μεταξύ μόδας και video games αναμένεται να γίνει ακόμα πιο στενή. Η εικονική πραγματικότητα (VR) και η επαυξημένη πραγματικότητα (AR) προσφέρουν νέες προοπτικές για τη δημιουργία ψηφιακής μόδας, επιτρέποντας στους χρήστες να «φορούν» ρούχα και αξεσουάρ στο διαδίκτυο. Αυτές οι εξελίξεις θα μπορούσαν να αλλάξουν τον τρόπο που σχεδιάζουμε και αγοράζουμε προϊόντα μόδας, δημιουργώντας μια νέα εποχή αλληλεπίδρασης μεταξύ των δύο κόσμων.
Η σύνδεση της μόδας με τα video games ανοίγει νέους ορίζοντες δημιουργικότητας και έκφρασης. Αυτή η συνεργασία όχι μόνο επηρεάζει τις τάσεις της μόδας, αλλά και τη γενικότερη κουλτούρα κυρίως στις νεότερες γενιές, δημιουργώντας έναν κόσμο όπου η τέχνη, η τεχνολογία και η εξατομικευμένη προσέγγιση συνδυάζονται με μοναδικούς τρόπους. Με την πρόοδο της τεχνολογίας, μπορούμε να αναμένουμε ακόμα πιο καινοτόμες συνεργασίες και εμπειρίες που θα φέρουν ανατροπές στον κλάδο της μόδας και του gaming, όχι μόνον για τους μεγάλους οίκους και τα γνωστά fashion brands αλλά και για μία/έναν σχεδιαστή μόδας της πόλης μας.
*Η Αγνή Παγούνη είναι i-Game Project, ΚΕΠΑ (Κέντρο Επιχειρηματικής και Πολιτιστικής Ανάπτυξης)