Πρόκειται για το βιβλίο με τίτλο «Το Καλ», το οποίο είναι το τρίτο βιβλίο της τριλογίας που ξεκίνησε "Η Συναγωγή" και ακολούθησε "Το Συναγώι".
Όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο, στο βιβλίο "Το Καλ" ο Ηλίας Μεσσίνας συνεχίζει το οδοιπορικό στον χώρο και τον χρόνο, με (πνευματικό) "συνοδοιπόρο" τον αείμνηστο Βολιώτη αρχιτέκτονα Σεμτώβ Σαμουήλ, ο οποίος, όπως και ο συγγραφέας, ακολούθησε ένα παρόμοιο οδοιπορικό στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Στοιχεία από το αρχείο του Σαμουήλ, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, δημοσιεύονται για πρώτη φορά.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου "Το Καλ" ξετυλίγονται ο διάλογος, η αλληλογραφία, η σημείωση στο σημειωματάριο και η αναζήτηση πίσω από την έρευνα και την τεκμηρίωση. Ένα οδοιπορικό στο οποίο ο συγγραφέας μαζί με τον Σαμουήλ, καταγράφουν συνολικά εξήντα χρόνια ζωντανής αφήγησης για τις συναγωγές και τους ανθρώπους, τις κοινότητες και τους αρχιτέκτονες που συνδέθηκαν με αυτές.
Κατά τη διάρκεια της βιβλιοπαρουσίασης, ο πρόεδρος της Φ.Α.Α.Θ., Γιώργος Κωνσταντινίδης, επισήμανε μεταξύ άλλων: «Χριστιανοί και Εβραίοι, διαμόρφωσαν την ιστοριογραφία της πόλης. Μπορεί να υπήρχαν αρκετές διάφορες, ήδη από την περίοδο της τουρκοκρατίας, όπως η θρησκευτική ομολογία, οι σχέσεις που διατηρούσαν με την οθωμανική διοίκηση, ακόμα και η οικονομική δραστηριότητα που ασκούσαν. Όμως, υπήρχαν πολλά στοιχεία που τους ένωναν, όπως ο πολιτισμός. Σε επίπεδο αστικής τάξης δεν υπήρχε μόνο κάθετη διαστρωμάτωση με βάση τη θρησκευτική ομολογία, υπήρχε και οριζόντια διαστρωμάτωση με βάση την κοινωνική τάξη και στο επίπεδο της αστικής τάξης υπήρξαν ιδιαίτερες σχέσεις εξαιρετικές και αγαστές. Ο Ηλίας Μεσσίνας έχει προσφέρει τα μέγιστα στη δάσωση της εβραϊκής αρχιτεκτονικής κληρονομίας της πόλης και της χώρα μας».
Παρούσα στη βιβλιοπαρουσίαση ήταν η γραμματέας του Κοινοτικού Συμβουλίου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Χάνα Πίντο. Όπως είπε η ίδια, «ο τίτλος του βιβλίου αντλεί την ονομασία του από τον τρόπο με τον οποίο αναφέρονταν οι Σεφαραδίτες στη συναγωγή. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, ο Ηλίας Μεσσίνας μας οδηγεί σε ένα νοερό οδοιπορικό για αυτούς τους σιωπηλούς μάρτυρες της εβραϊκής ζωής».
Στη βιβλιοπαρουσίαση, χαιρετισμό απηύθυναν μεταξύ άλλων επίσης ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Κινητικότητας, Πρόδρομος Νικηφορίδης, ο πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, αναπλ. Καθηγητής ΑΠΘ, Δημήτριος Κονταξάκης, ο αναπλ. Καθ. του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, ΑΠΘ, Θέμης Χατζηγιαννόπουλος, καθώς και ο Ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, ΑΠΘ, Νίκος Καλογήρου.
Την εκδήλωση συντόνιζε ο Στέλιος Χριστάνης, Αρχιτέκτονας Μηχανικός, ΑΠΘ. Αποσπάσματα του βιβλίου διάβασε ο Αρχιτέκτονας Μηχανικός MSc Restaurator, Δημήτρης Αμπόνης.
Μετά το πέρας της εκδήλωσης, ο κ. Μεσσίνας συνομίλησε με το κοινό και υπέγραψε αντίτυπα του βιβλίου του.
