Το μέλλον της Ευρώπης και ο Ντόναλντ Τραμπ: Προβληματισμοί και αναλύσεις στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών

Ακούστε το άρθρο 8'
16.04.2025 | 13:16
Οι επιπτώσεις της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο στην πορεία της Ευρώπης βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης με τίτλο «Ευρώπη: Το Παρόν και το Μέλλον», στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.

Η εκδήλωση, που συνδιοργανώθηκε με τον Όμιλο AKTOR, συγκέντρωσε έντονο ενδιαφέρον χάρη στην ουσία των παρεμβάσεων του Καθηγητή Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής και Βουλευτή Α’ Αθηνών Άγγελου Συρίγου, και του Καθηγητή Διεθνών Σχέσεων και Διευθυντή του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων Κωνσταντίνου Φίλη, υπό τον συντονισμό της δημοσιογράφου Χριστίνας Βίδου.

Άγγελος Συρίγος: Η Ευρώπη ως έφηβος που χάνει «τον θείο από την Αμερική»

 

Ο Άγγελος Συρίγος παρομοίασε τη σημερινή Ευρώπη με έναν έφηβο που ξαφνικά χάνει τον «θείο από την Αμερική» – μια μεταφορά που αναδεικνύει την εξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από τις ΗΠΑ και την αμηχανία της μπροστά στο ενδεχόμενο ενός πιο απομονωτιστικού και απρόβλεπτου Λευκού Οίκου.

Σχολίασε πως ο Ντόναλντ Τραμπ, όπως κάποτε ο Νίξον με την Κίνα, επιχειρεί να αποσπάσει τη Ρωσία από την Κίνα και να ανατρέψει υφιστάμενες γεωπολιτικές ισορροπίες. Ιδιαίτερη ανησυχία του προκαλεί, όπως δήλωσε, ο Τζέι Ντι Βανς, ο οποίος φέρεται να εκφράζει μια ακόμα πιο ψυχρή στάση απέναντι στην Ευρώπη – με τις δημόσιες και ιδιωτικές τοποθετήσεις του να υποδηλώνουν ουσιαστική απόρριψη της ΕΕ.

Ο κ. Συρίγος σχολίασε την αδυναμία της Ευρώπης να προετοιμαστεί κατάλληλα προεκλογικά για την πιθανότητα επιστροφής Τραμπ στον Λευκό Οίκο, επισημαίνοντας πως «απλώς ξόρκιζε το κακό». Καυστικός ήταν και για τη στάση της Ευρώπης απέναντι στην ωμή ρητορική του Τραμπ. «Δεν είναι μόνο αυτά που λέει ο Τραμπ, αλλά ενοχλεί κυρίως ο τρόπος του. Σου λέει άγρια, κατάμουτρα αυτά που θέλει. Όταν ο Μπάιντεν είχε πει στους Ευρωπαίους να πάψουν να προμηθεύονται φυσικό αέριο από τη Ρωσία, υπακούσαμε σε 48 ώρες επειδή το είχε ζητήσει με... γλυκό τρόπο».

Σε γεωστρατηγικό επίπεδο, υποστήριξε ότι η Ευρώπη βιώνει αμηχανία και έλλειψη πυξίδας -όπως φάνηκε και στη σύνοδο των πρόθυμων για την Ουκρανία στο Παρίσι- ενώ για την Ελλάδα τόνισε την ανάγκη πιο ουσιαστικής στρατηγικής σχέσης με το Ισραήλ, πέραν της υφιστάμενης συνεργασίας.

Κωνσταντίνος Φίλης: Ένας Τραμπ πιο δύσκολος από ποτέ

 

Από την πλευρά του, ο Κωνσταντίνος Φίλης παρουσίασε μια πιο μακροσκοπική εικόνα της εξωτερικής πολιτικής Τραμπ. Όπως υποστήριξε, ο πρώην πρόεδρος «δεν εμπιστεύεται κανέναν» και αντιμετωπίζει όλους τους διεθνείς παράγοντες -συμμάχους ή μη- μέσα από το πρίσμα της χρησιμότητάς τους για τα αμερικανικά συμφέροντα.

Κατά τον ίδιο, μια δεύτερη θητεία Τραμπ θα είναι πιο συστηματική και επικίνδυνη, καθώς πλέον έχει δημιουργήσει έναν σφιχτό πυρήνα απόλυτα πιστών στελεχών. Το 2016 ήταν ένας «ξενόφερτος» στον Λευκό Οίκο, που περιτριγυρίστηκε από έμπειρους αλλά «απείθαρχους» υπουργούς. Τώρα, ωστόσο, έχει γύρω του μόνο απόλυτα πιστά στελέχη, κάτι που τον καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνο - τουλάχιστον μέχρι τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026.

Ο κ. Φίλης τόνισε την ανάγκη η Ευρώπη να επιδείξει ενιαία και αποφασιστική στάση, «ακριβώς το αντίθετο από αυτό που επιδιώκει ο Τραμπ». Η ενδεχόμενη μετατόπιση της Ιταλίας προς τις ΗΠΑ, μέσω της προσέγγισης Μελόνι-Τραμπ, θα μπορούσε, όπως είπε, να αποσταθεροποιήσει την ισορροπία εντός της ΕΕ. «Αν η Ιταλία μετατοπιστεί γεωπολιτικά προς την Ουάσιγκτον και απομακρυνθεί από τις Βρυξέλλες, θα δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στην Ευρώπη».

Σχολιάζοντας τη γεωπολιτική λογική πίσω από την εμπορική πολιτική Τραμπ, εκτίμησε πως οι δασμοί έχουν στόχο την αποδυνάμωση της Ε.Ε., την οποία ο πρώην πρόεδρος βλέπει ως ανταγωνιστική οικονομική δύναμη αλλά και ως «νάνο» σε γεωπολιτικό επίπεδο. Στο ζήτημα της ευρωπαϊκής άμυνας, εμφανίστηκε ρεαλιστής: «Ακόμα και αν ενωθούν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, μαζί με τη Βρετανία, δεν μπορούν να καλύψουν το επιχειρησιακό βάρος της ασφάλειας της ηπείρου».