Η Ρωσία και η Ουκρανία συμφώνησαν σε ναυτική κατάπαυση του πυρός στη Μαύρη Θάλασσα σε χωριστές συμφωνίες με τις ΗΠΑ, μετά από τριήμερες ειρηνευτικές συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία.
Ανακοινώνοντας τις συμφωνίες, η Ουάσινγκτον δήλωσε ότι όλα τα μέρη θα συνεχίσουν να εργάζονται προς την κατεύθυνση μιας «διαρκούς και μόνιμης ειρήνης», αναφέροντας ότι οι εν λόγω συμφωνίες θα ανοίξουν εκ νέου μια σημαντική εμπορική οδό.
«Δεσμεύτηκαν επίσης να αναπτύξουν μέτρα για την εφαρμογή μιας προηγουμένως συμφωνηθείσας απαγόρευσης επιθέσεων στις ενεργειακές υποδομές του άλλου», δήλωσε ο Λευκός Οίκος. Αλλά η Ρωσία δήλωσε ότι η ναυτική κατάπαυση του πυρός θα τεθεί σε ισχύ μόνο μετά την άρση ορισμένων κυρώσεων κατά του εμπορίου τροφίμων και λιπασμάτων της.
Όπως αναφέρει το BBC, Αμερικανοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν χωριστά με διαπραγματευτές από τη Μόσχα και το Κίεβο στο Ριάντ με στόχο τη μεσολάβηση για την επίτευξη εκεχειρίας μεταξύ των δύο πλευρών. Οι αντιπροσωπείες της Ρωσίας και της Ουκρανίας δεν έχουν συναντηθεί απευθείας.
Ζελένσκι: Βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η συμφωνία για τη διακοπή των επιθέσεων στη Μαύρη Θάλασσα ήταν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. «Είναι πολύ νωρίς για να πούμε ότι θα λειτουργήσει, αλλά αυτές ήταν οι σωστές συναντήσεις, οι σωστές αποφάσεις, τα σωστά βήματα», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στο Κίεβο.
«Κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει την Ουκρανία ότι δεν κινείται προς μια βιώσιμη ειρήνη μετά από αυτό», πρόσθεσε, αφού ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τον είχε κατηγορήσει προηγουμένως ότι μπλοκάρει μια ειρηνευτική συμφωνία.
Είπε επίσης ότι η Ουκρανία θα πιέσει για περαιτέρω κυρώσεις κατά της Ρωσίας και περισσότερη στρατιωτική υποστήριξη από τις ΗΠΑ εάν η Μόσχα αθετήσει τις δεσμεύσεις της.
Οι όροι του Κρεμλίνου
Ωστόσο, λίγο μετά την ανακοίνωση της Ουάσινγκτον, το Κρεμλίνο δήλωσε ότι η εκεχειρία στη Μαύρη Θάλασσα δεν θα τεθεί σε ισχύ έως ότου αρθούν οι κυρώσεις σε ρωσικές τράπεζες, παραγωγούς και εξαγωγείς που εμπλέκονται στο διεθνές εμπόριο τροφίμων και λιπασμάτων.
Τα μέτρα που ζήτησε η Ρωσία περιλαμβάνουν την επανασύνδεση των εν λόγω τραπεζών με το σύστημα πληρωμών SwiftPay, την άρση των περιορισμών στην εξυπηρέτηση πλοίων υπό ρωσική σημαία που εμπλέκονται στο εμπόριο τροφίμων, καθώς και στην προμήθεια γεωργικών μηχανημάτων και άλλων αγαθών που απαιτούνται για την παραγωγή τροφίμων.
Από την ανακοίνωση του Λευκού Οίκου δεν ήταν σαφές πότε πρόκειται να τεθεί σε ισχύ η συμφωνία. Όταν ρωτήθηκε σχετικά με την άρση των κυρώσεων, ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους: «Τις σκεφτόμαστε όλες αυτή τη στιγμή. Τις εξετάζουμε».
Η ανακοίνωση της Ουάσινγκτον για τις συνομιλίες ΗΠΑ-Ρωσίας αναφέρει πάντως ότι οι ΗΠΑ θα «βοηθήσουν στην αποκατάσταση της πρόσβασης της Ρωσίας στην παγκόσμια αγορά για τις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων και λιπασμάτων».
Οι επιφυλάξεις του Κιέβου
Αργότερα, σε του ομιλία προς τους Ουκρανούς την Τρίτη (25/03), ο Ζελένσκι κατηγόρησε το Κρεμλίνο ότι είπε ψέματα όταν είπε ότι η κατάπαυση του πυρός στη Μαύρη Θάλασσα εξαρτάται από την άρση των κυρώσεων.
Ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας Ρουστέμ Ουμέροφ δήλωσε ότι τρίτες χώρες θα μπορούσαν να επιβλέπουν τμήματα της συμφωνίας. Προειδοποίησε όμως ότι η μετακίνηση ρωσικών πολεμικών πλοίων πέρα από το ανατολικό τμήμα της Μαύρης Θάλασσας» θα αντιμετωπιστεί ως παραβίαση της συμφωνίας και ως «απειλή για την εθνική ασφάλεια της Ουκρανίας. «Σε αυτή την περίπτωση η Ουκρανία θα έχει το πλήρες δικαίωμα να ασκήσει το δικαίωμα της αυτοάμυνας», πρόσθεσε.
