Για την πολυτιμότητα της επένδυσης αυτής, αλλά και για τον ρόλο που αναμένεται να διαδραματίσει τα επόμενα χρόνια στη χώρα μας, αναφέρθηκε εκτενώς ο Δρ. Ερνέστος Σαρρής μιλώντας στα Μακεδονικά Νέα.
Ο Επίκουρος καθηγητής με ειδίκευση στην έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, της Γεωλογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κάνει λόγο για μια σπουδαία επένδυση από μια πολύ μεγάλη εταιρεία, κορυφαία στην έρευνα και παραγωγή πετρελαίου στον κόσμο, για τα οφέλη που θα προκύψουν στην περίπτωση που αποδειχθεί ότι τα κοιτάσματα δεν είναι «στεγνά», ενώ αποκαλύπτει ότι το ενδιαφέρον της Chevron για την περιοχή ενδεχομένως να κίνησαν μελέτες καθηγητών του ΑΠΘ που αποδεικνύουν ότι στην περιοχή υπάρχει ενεργό πετρελαϊκό σύστημα.
Συνέντευξη στον Θωμά Καλέση
Κύριε Σαρρή τι σημαίνει για την Ελλάδα η συμφωνία με μια εταιρεία όπως η Chevron;
Καταρχάς πρέπει να σημειώσουμε ότι πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες ερευνών και παραγωγής πετρελαίου στον κόσμο. Αμερικανικών συμφερόντων, της οποίας τα στελέχη να είστε σίγουροι πως δεν κάνουν κινήσεις που δεν έχουν μελετήσει καλά εκ των προτέρων. Άρα, από τη στιγμή που έχουν ενδιαφερθεί για τα συγκεκριμένα οικόπεδα, αυτό κάτι σημαίνει. Να είστε σίγουροι πως δεν επρόκειτο να έρθουν από μόνοι τους να επενδύσουν αρκετά χρήματα (τάξης εκατομμυρίων) απλά και μόνο για να κερδίσουν τα δικαιώματα για ένα οικόπεδο εντός των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών της Ελλάδος.
Άρα μετά από μελέτη διαθέσιμων πηγών και δημοσιεύσεων καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να υπάρχουν πλούσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων (τόσο πετρέλαιο όσο και φυσικό αέριο) στην περιοχή και αυτό είναι ξεκάθαρο. Δεν αποκλείεται δε το ενδεχόμενο να έχει περιέλθει σε γνώση των υπευθύνων της εταιρείας το πρόγραμμα μελέτης ενεργών πετρελαϊκών συστημάτων της Ελλάδας από καθηγητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το οποίο και αποδεικνύει την ύπαρξη ενεργού πετρελαϊκού συστήματος στην περιοχή που ενδεχομένως να έχει δώσει σημαντικές ποσότητες υδρογονανθράκων οι οποίοι έχουν συσσωρευτεί και παγιδευτεί εντός των οικοπέδων.
Πόσο θα ωφεληθεί η χώρα μας από την προώθηση του γεωτρητικού προγράμματος της Chevron αλλά και από το ενδεχόμενο εντοπισμού κοιτασμάτων;
Είναι γνωστό ότι η Ελλάδα ακολουθεί πιστά την πολιτική της «πράσινης μετάβασης», ενώ κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί στη χώρα να προχωρήσει σε εκμετάλλευση των ορυκτών της πόρων, για τη περίπτωση όπου ανευρεθούν εκμεταλλεύσιμες ποσότητες υδρογονανθράκων.
Θεωρώ δεδομένο ότι οι διαδικασίες θα κινηθούν άμεσα για την εκμετάλλευση, διότι αυτού του μεγέθους οι εταιρείες όπως είναι η Chevron δεν δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στην ανίχνευση και εντοπισμό για να αυξήσουν τις μετοχές τους στα διεθνή χρηματιστήρια, αλλά προχωράνε σε άμεση εκμετάλλευση για παραγωγή μακροχρόνιου κέρδους. Οι άνθρωποι της διοίκησης της Chevron ενεργούν «to the point», γεγονός που σημαίνει ότι θα προχωρήσουν άμεσα στην εκμετάλλευση.
Από εκεί και πέρα, καθοριστικό ρόλο θα παίξει και η ετοιμότητα του Ελληνικού Δημοσίου, ώστε να εκδώσει τις κατάλληλες άδειες που αφορούν την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων. Εννοείται δε, ότι στα συμβόλαια που θα υπογραφούν, θα πρέπει να έχει άμεσο συμφέρον η Ελληνική Δημοκρατία. Θα πρέπει να επέλθει μία συμφωνία επί των κοιτασμάτων. Εάν δηλαδή θα πηγαίνουν κατ' ευθείαν προς πώληση ώστε τα έσοδα να μπαίνουν άμεσα στα ταμεία της χώρας ή μέρος των υδρογονανθράκων θα διατίθεται για χρήση από την Ελλάδα ή και τα δύο.
Και φυσικά από τη στιγμή που λέμε ότι «τρυπάμε» για παραγωγή, μέχρι να ανέβει το πρώτο βαρέλι πάνω, απαιτείται ένας χρονικός ορίζοντας από 5 έως 7 έτη τουλάχιστον λαμβάνοντας υπόψη και τον γραφειοκρατικό γίγαντα που αργεί να κινηθεί. Από τη στιγμή που θα κατέβει δηλαδή το τρυπάνι, το πρώτο βαρέλι θα το δούμε το συντομότερο στα πέντε χρόνια.
Η συμφωνία αυτή φέρεται να ακυρώνει στην πράξη το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Εκτιμάτε ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις από την πλευρά της Τουρκίας;
Η εκτίμησή μου είναι πως ναι, θα υπάρξουν κάποιες αντιδράσεις από την πλευρά της Τουρκίας αλλά ίσως είναι «χλιαρές» δεδομένου ότι αυτή την περίοδο η γειτονική χώρα μαστίζεται από εσωτερικά προβλήματα.
Εκτός και αν αυτή τελικά, αποδειχθεί η ευκαιρία που φέρεται να ψάχνει ο Ερντογάν για να στρέψει την κοινή γνώμη της χώρας του από το εσωτερικό στο εξωτερικό, να εξάγει δηλαδή την κρίση της Τουρκίας βάζοντας στο στόχαστρο την Ελλάδα. Αν και το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι πλέον γνωστό ότι δεν είναι αναγνωρισμένο από κανέναν, εκτός από τον Ερντογάν και τον Λίβυο ηγέτη που το έχει υπογράψει.
Μπορούμε να αναφερθούμε και στα μακροπρόθεσμα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει η Ελλάδα από αυτή τη συμφωνία;
Πρώτα - πρώτα θα ανοίξουν θέσεις εργασίας. Να ξέρετε ότι η δραστηριοποίηση αυτών των εταιρειών στις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες των χωρών, προϋποθέτει και την ύπαρξη κάποιων πληρωμών από την πλευρά τους, υπό τη μορφή «δικαιωμάτων». Αυτά τα χρήματα μπορούν να διατεθούν άμεσα στον πολίτη υπό τη μορφή υποτροφιών, υπό τη μορφή ενίσχυσης εταιρειών, υπό τη μορφή ενίσχυσης ερευνητικών προγραμμάτων.
Αυτό τουλάχιστον είναι κάτι που γίνεται ήδη στην Κύπρο από τις αντίστοιχες εταιρείες ENI, Exxon Mobil κ.α. Σκεφτείτε πως αν υπάρξει ικανός αριθμός εταιρειών οι οποίες θα δραστηριοποιηθούν, από τη φάση της ανίχνευσης και εντοπισμού και όχι μόνο κατά το στάδιο της εξόρυξης, θα πρέπει να δίνονται κάποια χρήματα, τα οποία μπορούν να διοχετευθούν άμεσα στους Έλληνες πολίτες.
Τώρα για την περίπτωση όπου δεν αποδειχτεί πως οι γεωτρήσεις είναι «στεγνές» δεν σημαίνει ότι οι εταιρείες θα χάσουν το ενδιαφέρον τους για τη περιοχή. Ας πάρουμε για παράδειγμα το τι γίνεται στη Νορβηγία. Εκεί, έχουν πάρα πολλούς υδρογονάνθρακες. Όταν όμως εξαντλούνται όλα τα αποθέματα, τότε οι εταιρείες που έχουν την ευθύνη της εξόρυξης διαθέτουν ουσιαστικά ένα «χρυσωρυχείο», το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συμπίεση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που θεωρείται ως ρύπος που παράγεται από μεγάλες εταιρείες πχ παραγωγής ηλεκτρισμού ή τσιμεντοβιομηχανίες, έτσι ώστε να αποφεύγεται η πράσινη φορολογία.
Άρα στην περίπτωση που βγουν «στεγνές» οι γεωτρήσεις, οι εγκαταστάσεις θα μπορούσαν να μετατραπούν άμεσα σε αποθηκευτικό χώρο εισπίεσης διοξειδίου του άνθρακα και η Ελλάδα να πρωτοστατήσει -που ήδη δηλαδή προχωρεί σε μεγάλα προγράμματα δέσμευσης και εισπίεσης διοξειδίου του άνθρακα- και γιατί όχι, να παρέχει υπηρεσίες και σε άλλες γειτονικές χώρες για την αποθήκευσή του.
*Ο Δρ. Ερνέστος Σαρρής είναι Επίκουρος Καθηγητής με ειδίκευση στην εξερεύνηση υδρογονανθράκων στη Γεωλογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
