Πρόκειται για γνωστή απάτη-phishing, κατά την οποία οι επιτήδειοι αναρτούν πλαστές αγγελίες σε ευρείας επισκεψιμότητας εφαρμογές και ιστοσελίδες εύρεσης εργασίας για το εξωτερικό, εκμεταλευόμενοι την ανάγκη εκατοντάδων νέων ανθρώπων για εργασία με απολαβές που είναι αδύνατον να εξασφαλίσουν στην εγχώρια αγορά.
Οι ενδιαφερόμενοι ανταποκρίνονται στις πλαστές αγγελίες, οι οποίες χρησιμοποιούν αληθινές και αναγνωρισμένες επιχειρήσεις (σ.σ. που πιθανόν δεν γνωρίζουν καν ότι εμπλέκεται το όνομα τους στις απάτες) και ξεκινάει η επικοινωνία μέσω ηλεκτρονικής διεύθυνσης με τον «υπέυθυνο» της επιχείρησης.
Μάλιστα για τις ανάγκες πειστικότητας της απάτης, χρησιμοποιείται το πραγματικό όνομα του υπεύθυνου της εκάστοτε επιχείρησης, ενώ πλαστογραφείται σε δήθεν έγγραφα συμβολαίου εργασίας η υπογγραφή του και η σφραγίδα της επιχείρησης.
Συνεπώς ο ενδιαφερόμενος για τη θέση εργασίας όταν αναζητήσει το όνομα του υπευθύνου στο διαδίκτυο θα τον ταυτοποιήσει με την επιχείρηση και θα καμφθούν οι όποιες επιφυλάξεις του, προχωρώντας σε αποστολή προσωπικών στοιχείων και καταβολή χρηματικών ποσών για την πληρωμή του ποσού για την υποτιθέμενη άδεια εργασίας ή άδεια παραμονής στη χώρα.
Σε πρώτη φάση τα χρηματικά ποσά που πιστώνονται από τα ανυποψίαστα θύματα ενδεχομένως να καταβάλλονται σε λογαριασμούς προηγούμενων θυμάτων της ηλεκτρονικής απάτης, στους οποίους έχει ακόμη πρόσβαση η σπείρα, με συνέπεια να χάνονται πιο εύκολα τα ψηφιακά τους ίχνη.
Ακολούθως αν το θύμα δεν αντιληφθεί την απάτη πιθανόν να του αποσπάσουν περαιτέρω προσωπικά δεδομένα ακόμη και κωδικούς τραπεζικών λογαριασμών.
Η πλαστή «μεταναστευτικη υπηρεσία»
Όπως καταγγέλλει στα Μακεδονικά Νέα 26χρονος ο οποίος έπεσε θύμα της εν λόγω ηλεκτρονικής απάτης, εντόπισε την πλαστή αγγελία σε γνωστή εφαρμογή εύρεσης εργασίας και με πρόσχημα δουλειά με μισθό που θα έφτανε τα 4.500 ευρώ μηνιαίως σε πεντάστερο ξενοδοχείο στη Γενεύη του απέσπασαν το χρηματικό ποσό των 400 ευρώ για την πληρωμή του 10% της άδειας εργασίας, καθώς και πληθώρα προσωπικών του δεδομένων.
Ο ίδιος μόλις αντιλήφθηκε ότι εξαπατήθηκε επικοινώνησε με την Πρεσβεία της Ελλάδος στην Ελβετία όπου του γνωστοποίησαν πως πρόκειται για συνήθη απάτη, ενώ ακολούθως προχώρησε σε καταγγελία στην Ελληνική Αστυνομία.
Να σημειωθεί ότι η ηλεκτρονική διεύθυνση με την οποία επικοινωνούσε ήταν σχεδόν ίδια (σ.σ. με ελάχιστη παραλλαγή) με αυτήν της μεταναστευτικής Υπηρεσίας της Ελβετίας.
«Κατέβασα στο κινητό μου μια εφαρμογή με αγγελίες εργασίας. Εντόπισα μια αγγελία για Ελβετία και έστειλα το βιογραφικό μου σημείωμα. Έπειτα μου απάντησε ο φερόμενος ως υπεύθυνος προσωπικού και μου έστειλε ένα συμβόλαιο εργασίας, το οποίο το υπέγραψα και το απέστειλα μαζι με αντίγραφο της ταυτότητας μου. Ύστερα με παρέπεμψε σε μια ηλεκτρονική διεύθυνση, η οποία φαινόταν να είναι η μεταναστευτική υπηρεσία και από εκεί μου ζήτησαν ένα χρηματικό ποσό για να εκδοθεί η άδεια παραμονής και εργασιας. Όταν επικοινώνησα με την Πρεσβεία μου έδωσαν την επίσημη και πραγματική αυτήν τη φορά διεύθυνση της υπηρεσίας μετανάστευσης και από εκεί με ενημέρωσαν ότι έπεσα θύμα απάτης» αναφέρει ο παθών στα Μακεδονικά Νέα.
Το θολό τοπίο στο ηλεκτρονικό έγκλημα
Μιλώντας στα Μακεδονικά Νέα ο αντιστράτηγος ε.α. και πρώην διευθυντής της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Γεώργιος Παπαπροδρόμου προτρέπει τα θύματα ηλεκτρονικής απάτης να προχωρούν σε επίσημη καταγγελία -εκτός από την ΕΛΑΣ- στο gov.gr (εδώ), όπου θα πάρουν αριθμό πρωτοκόλλου και με αυτόν τον τρόπο θα διευκολυνθεί το έργο των διωκτικών αρχών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το τοπίο στο ηλεκτρονικό έγκλημα παραμένει θολό, αφενός διότι οι πολίτες δεν γνωρίζουν ακριβώς τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί σε περίπτωση που πέσουν θύματα ηλεκτρονικής απάτης και αφετέρου διότι δεν προχωρούν σε όλες τις περιπτώσεις σε επίσημη καταγγελία.
«Η δικονομία στη χώρα μας πρέπει να αλλάξει. Δηλαδή να έχουμε έναν εισαγγελέα για όλη τη χώρα για τα κυβερνοεγκλήματα, που θα βλέπει πρώτος την καταγγελία που θα κάνει το θύμα απάτης. Να έχει δηλαδή άμεση online πρόσβαση στις καταγγελίες και να αποφεύγεται η γραφειοκρατία. Δεν πολεμάς το έγκλημα έτσι» εκτιμά ο κ. Παπαπροδρόμου.
Ο πρώην διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος προτρέπει τα θύματα της συγκεκριμένης ηλεκτρονικής απάτης να μην ανοίγουν συνδέσμους από e-mails με άγνωστο παραλήπτη και να μην παρέχουν προσωπικά στοιχεία που ενδεχομένως τους ζητηθούν.
«Χρειάζεται μια διαρκής επαγρύπνηση, να παρακολουθούμε τη δραστηριότητα του τραπεζικού μας λογαρισμού» εξηγεί.
Οδηγίες για διαδικτυακές απάτες από την ΤτΕ:
Οι οδηγίες της ΕΛΑΣ
Ακολουθούν οι οδηγίες που έχει ανακοινώσει η ΕΛ.ΑΣ για το συγκεκριμένο είδος απάτης:
- Μην εμπιστεύεστε αγγελίες που παρουσιάζουν μεγάλες ευκαιρίες στο εξωτερικό (ασυνήθιστα υψηλός μισθός, κ.τ.λ.) από ιστοσελίδες ή άλλες πηγές αμφιβόλου αξιοπιστίας.
- Μην εμπιστεύεστε αγγελίες που διακινούνται μόνο μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Εάν οι αγγελίες σάς παραπέμπουν σε μια ιστοσελίδα, ελέγξτε αν πρόκειται για την επίσημη ιστοσελίδα της επιχείρησης ή για μια απομίμησή της, με πειστικά αντίγραφα του λογότυπού της.
- Μην εμπιστεύεστε αγγελίες που υπόσχονται εύρεση εργασίας σε Δημόσιους Οργανισμούς, Δήμους, Ν.Π.Δ.Δ. κλπ.
- Αναζητείστε στο διαδίκτυο τα στοιχεία της εταιρείας χρησιμοποιώντας λέξεις – κλειδιά όπως την επωνυμία ή τα τηλέφωνα της εταιρείας. Ενδέχεται να υπάρχουν και άλλες ιστοσελίδες μέσω των οποίων παρουσιάζεται η ίδια εταιρεία, οπότε μπορεί να είναι πλαστές.
- Αναζητήστε πληροφορίες για την εταιρεία ή οργανισμό που προσφέρει την εργασία από πηγές εκτός της αγγελίας.
- Σε περιπτώσεις προσφοράς εργασίας στο εξωτερικό, ρωτήστε στο προξενείο της Χώρας όπου εδρεύει η εταιρεία, εάν η επιχείρηση υφίσταται και αιτηθείτε επίσημα στοιχεία επικοινωνίας, ώστε να ρωτήσετε εάν υφίσταται η αγγελία. Επίσης, απευθυνθείτε στο προξενείο της Ελλάδος στη χώρα που εδρεύει η εταιρεία και ζητείστε τις σχετικές πληροφορίες.
- Σε περιπτώσεις προσφοράς εργασίας σε Οργανισμούς στη Χώρα μας, επιδιώξτε την ιδία επικοινωνία μαζί τους, προκειμένου να διερευνήσετε εάν πράγματι αναζητούν νέους υπαλλήλους.
- Μην εμπιστεύεστε αγγελίες οι οποίες περιέχουν αρκετά ορθογραφικά λάθη ή αποτελούν κακή μετάφραση από ξένο κείμενο.
- Μη δίνετε τα προσωπικά σας στοιχεία (διαβατήριο, αριθμό ασφάλισης, λογαριασμό τραπέζης) από το διαδίκτυο. Μόλις προσληφθείτε, θα σας ζητηθούν αυτοπροσώπως από τον εκπρόσωπο της εταιρείας.
- Επιμείνετε να συναντήσετε τον εκπρόσωπο της εταιρείας στα γραφεία αυτής για μια συνέντευξη, ακόμη και αν αυτό απαιτεί να ταξιδέψετε σε μια άλλη χώρα. Ανησυχήστε εάν αποφεύγει τη συνάντηση μαζί σας ή την παροχή επιπλέον στοιχείων που σχετίζονται με την εργασία που καλείστε να κάνετε.
- Πριν αποστείλετε χρήματα στον ενδεχόμενο εργοδότη του εξωτερικού για την έκδοση κάρτας εργασίας, ενημερωθείτε από το προξενείο της χώρας στην Ελλάδα για το κόστος έκδοσής της και τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσετε. Συνήθως πρέπει να αιτηθείτε αυτοπροσώπως την συγκεκριμένη κάρτα.
- Ανησυχήστε εάν κατά την επικοινωνία με τον εκπρόσωπο της εταιρείας παρουσιάζονται διαφορετικά άτομα ή διαφορετικά στοιχεία σχετικά με την εταιρεία (π.χ. διαφορετικές διευθύνσεις, τηλέφωνα και ταχυδρομικοί κώδικες).
- Αναζητείστε πληροφορίες στο διαδίκτυο σχετικά με τη συγκεκριμένη εταιρεία ή ιστοσελίδα αγγελιών ή τα γραφεία ευρέσεως εργασίας. Συχνά άλλα θύματα απάτης ενημερώνουν για αγγελίες που αποτελούν απάτη, σε διάφορους χώρους διαδικτυακών συζητήσεων.
- Μην δέχεστε επιταγές ή κατάθεση χρημάτων στο λογαριασμό σας, τα οποία θα πρέπει να μεταφέρετε σε τρίτα άτομα.
- Μην εμπιστεύεστε αγγελίες για εργασία από το σπίτι, όπου σας ζητούν να επενδύσετε ένα αρχικό κεφάλαιο σε μια σειρά από προϊόντα, ώστε να λάβετε κέρδη από πωλήσεις ή ποσοστά πωλήσεων ατόμων που θα προτείνετε οι ίδιοι στην εταιρεία (απάτη τύπου πυραμίδας).
- Σε περίπτωση εξαπάτησης ή απόπειρας εξαπάτησής σας, να απευθύνεστε απαραίτητα στις αρμόδιες αστυνομικές αρχές, προσκομίζοντας το σύνολο των στοιχείων που έχετε στη διάθεσή σας, προκειμένου διευκολυνθούν οι έρευνες για τον εντοπισμό των δραστών.
