Στόχος είναι να περιοριστεί ο κίνδυνος πυρκαγιών και να εξασφαλιστεί ο καθαρισμός όλων των ιδιωτικών και εγκαταλελειμμένων οικοπέδων, εντός και εκτός οικιστικού ιστού, από ξερά χόρτα και εύφλεκτη ύλη.
Τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες
Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 20/2024 Πυροσβεστική Διάταξη «Καθορισμός προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα», οι πολίτες υποχρεούνται για τον καθαρισμό των οικοπέδων τους, που περιλαμβάνει:
Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα.
Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά.
Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου.
Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους.
Απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.
Ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.
Πρόστιμα – Τι πρέπει να ξέρουν οι πολίτες
Αν δεν δηλωθεί ο καθαρισμός ενός οικοπέδου, ο ιδιοκτήτης ή ο μισθωτής του κινδυνεύει με πρόστιμο 1.000 ευρώ. Σε περίπτωση που κάποιος δηλώσει ψευδώς ότι έχει καθαρίσει το οικόπεδό του, τότε οι συνέπειες είναι πολύ πιο σοβαρές: μπορεί να του επιβληθεί πρόστιμο έως και 54.000 ευρώ και να αντιμετωπίσει ποινή φυλάκισης που φτάνει τα δύο χρόνια.
Η υποχρέωση καθαρισμού αφορά όλους όσοι έχουν οικόπεδα χωρίς κτίσμα, είτε είναι ιδιοκτήτες είτε μισθωτές, μέσα σε ρυμοτομημένες περιοχές, σε οικισμούς, αλλά και σε ζώνες έως και 100 μέτρα γύρω από αυτές. Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται οι περιποιημένοι κήποι ή φυτευμένοι κοινόχρηστοι χώροι, όπως οι ακάλυπτοι πολυκατοικιών που είναι διαμορφωμένοι και συντηρημένοι.
Ο καθαρισμός πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 15 Ιουνίου και να συντηρείται καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, δηλαδή από την 1η Μαΐου έως τις 31 Οκτωβρίου. Περιλαμβάνει την απομάκρυνση ξερού χόρτου, κλαδιών, εύφλεκτων υλικών και την ασφαλή μεταφορά των υπολειμμάτων. Αυτό ισχύει και για τα εγκαταλελειμμένα οικόπεδα, τα οποία αναλαμβάνει να καθαρίσει ο δήμος, επιβάλλοντας όμως στη συνέχεια το σχετικό κόστος και τα πρόστιμα στον ιδιοκτήτη.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι δεν πρόκειται μόνο για θέμα προστίμων. «Δεν είναι ζήτημα επιβολής προστίμων ή κατασταλτικών μέτρων, θα γίνουν και αυτά, αλλά είναι ζήτημα στοιχειώδους συναίσθησης ότι με αυτόν τον τρόπο προστατεύουμε πρώτα και πάνω απ’ όλα τη δικιά μας περιουσία αλλά συμβάλλουμε και σε μια μεγάλη συλλογική προσπάθεια», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Τι έδειξαν τα στοιχεία από τις πυρκαγιές του 2024
Τα δεδομένα της περσινής χρονιάς αποδεικνύουν ότι οι καθαρισμοί οικοπέδων σώζουν περιουσίες. Σε περιοχές όπου οι πολίτες είχαν προχωρήσει σε δηλώσεις καθαρισμού μέσω της ειδικής πλατφόρμας, οι πυρκαγιές δεν κατάφεραν να εξαπλωθούν μέσα στους οικισμούς. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της «Διώνης» στον Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου, όπου έγιναν 300 δηλώσεις. Παρά τη φωτιά που διέσχισε την περιοχή, δεν καταγράφηκαν σοβαρές ζημιές σε κατοικίες.
Αντιθέτως, στους οικισμούς όπου δεν έγιναν καθαρισμοί, οι ζημιές ήταν σημαντικές. Από τις 146 κατοικίες που χαρακτηρίστηκαν «κόκκινες» (κατεδαφιστέες) ή «κίτρινες» (προσωρινά ακατάλληλες), το 80% δεν είχε καμία δήλωση καθαρισμού. Εκεί όπου είχε προηγηθεί καθαρισμός, οι ζημιές ήταν σαφώς μικρότερης έκτασης.
Η πλατφόρμα για τις δηλώσεις ακαθάριστων οικοπέδων δεν λειτούργησε μόνο ως εργαλείο πρόληψης, αλλά και ως μέσο συλλογής δεδομένων. Μέσω αυτής έγινε αντιπαραβολή σε 83.000 δηλώσεις καθαρισμού με τις πυρόπληκτες περιοχές στους Δήμους Βριλησσίων, Διονύσου, Μαραθώνα, Μεγαρέων, Παλλήνης, Πεντέλης, Ραφήνας-Πικερμίου, Χαλανδρίου και Ωρωπού. Το συμπέρασμα ήταν σαφές: η φωτιά πέρασε όπου δεν υπήρχε πρόληψη.
