Σημαντικό ρόλο στη διαιώνιση και μεταλαμπάδευση της λαϊκής παράδοσης στις νεότερες γενιές κατέχει η Πολιτιστική και Επιμορφωτική Εταιρεία Αρναίας, ο πρόεδρος της οποίας -Χρήστος Ζυγούρης- περιγράφει μιλώντας στα Μακεδονικά Νέα τα πασχαλινά έθιμα, που κρατούν όπως λέει τους ντόπιους σε επαφή με τις ρίζες τους.
Τη Μεγάλη Παρασκευή οι πομπές των Επιταφίων των δύο Ενοριών του χωριού συγκεντρώνονται στην κεντρική πλατεία και από εκεί βαδίζοντας στα γραφικά πλακόστρωτα στενά θα καταλήξουν στους ναούς για την Ακολουθία του Επιτάφιου Θρήνου.
Ανήμερα της Κυριακής του Πάσχα στην κεντρική πλατεία θα στηθεί το πασχαλινό κιόσκι, όπου οι ντόπιοι μοιράζουν τσουρέκια και κόκκινα αυγά στους περαστικούς και θα ακολουθήσει γλέντι με μουσική και παραδοσιακούς χορούς.
Οι οπλισμένοι καβαλάρηδες με καταβολές στην Τουρκοκρατία
Την Τρίτη του Πάσχα αναβιώνει το έθιμο «Κούτσμανους», το οποίο όπως γνωστοποιεί ο κ. Ζυγούρης φέρει τις καταβολές του στην Τουρκοκρατία.
Έφιπποι καβαλάρηδες οπλισμένοι συγκεντρώνονται το πρωί στην κεντρική πλατεία και από εκεί μεταβαίνουν στον Προφήτη Ηλία, όπου στην ομώνυμη εκκλησία γίνεται η λειτουργία.
Μετά το πέρας της λειτουργίας και της περιφοράς των εικόνων θα ακολουθήσει ένα μουσικοχορευτικό δρώμενο, με τους συμμετέχοντες να τραγουδούν το τραγούδι του Κούτσμανους, ο οποίος ήταν ο τότε αγάς της περιοχής (σ.σ. Κοτσμανλής) που έδωσε την άδεια στους ντόποιους να φέρουν οπλισμό μόνο εκείνη την ημέρα του χρόνου.
Αυτό επέτρεψε στους ντόπιους να εξασκηθούν στην ιππασία και τη σκοποβολή και τους οφέλησε κατά την Επανάσταση του 1821. Το έθιμο ολοκληρώνεται με σκοποβολή σε κόκκινα αυγά
«Εμείς ως πολιτιστική εταιρεία προσπαθούμε και διατηρούμε το έθιμο εδώ και περίπου 30 χρόνια. Υπήρξε μια περίοδος τη δεκαετία του 1990 που είχε ατονήσει αλλά το προσπαθήσαμε και το τηρούμε για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι επόμενες γενιές» επισημαίνει ο κ. Ζυγούρης.
Η «Σουσαρίτσα»
Μετά από τη σκοποβολή «ζωντανεύει» στο άλσος της Αγίας Παρασκευής η «Σουσαρίτσα», κατά την οποία παιδιά θα πετάξουν τα κόκκινα αυγά όσο μπορούν πιο μακρυά με στόχο να μην σπάσουν.
Μετά το πέρας της «Σουσαρίτσας» γίνεται η απονομή και των νικητών σε τρεις κατηγορίες (παιδιά νηπιαγωγείου, δημοτικού και γυμνασίου-λυκείου) και η απονομή των επάθλων της σκοποβολής και ακολουθεί παραδοσιακό γλέντι με χορούς.
Το Ζύγισμα του Αϊ-Γιώργη και η κούνια
Του Αγίου Γεωργίου, που φέτος πέφτει την Τετάρτη του Πάσχα, τοποθετείται στον αιωνόβιο πλάτανο της πλατείας μια ζυγαριά.
Εκεί σε χιουμοριστικό κλίμα θα ζυγιστούν οι παρευρισκόμενοι για να αποδειχθεί ποιοι νήστεψαν μέσα στη Σαρακοστή. Στον πιο αδύνατο θα αποδοθεί η μεγάλη κατσαρόλα και στον πιο παχύ η μικρή.
Τέλος στην ίδια πλατεία θα τοποθετηθεί μια κούνια στολισμένη με κισσό και λουλούδια, στην οποία θα καθίσουν οι ελεύθερες κοπέλες του χωριού.
«Έχουμε συμμετοχή και μάλιστα από νέους ανθρώπους και παιδιά. Είναι αυτό που μας δίνει δύναμη και το συνεχίζουμε και αναβιώνουμε τα έθιμα μας κάθε χρόνο. Τα καταλύματα είναι γεμάτα, αλλά επιπλέον ανοίγουν και όλα τα σπίτια των ετεροδημοτών, οι οποίοι φροντίζουν να είναι στην Αρναία δύο επόχες τον χρόνο οπωσδήποτε, το Πάσχα και το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου» αναφέρει στα Μακεδονικά Νέα ο κ. Ζυγούρης.
Φωτογραφίες από Πολιτιστική Εταιρεία Αρναίας
