Ενταγμένο στο πλαίσιο της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης (RIS3) της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ), η οποία αναγνωρίζει τον τουρισμό, τον πολιτισμό και τις δημιουργικές βιομηχανίες ως κρίσιμους τομείς για την οικονομική ανάπτυξη και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η ΠΚΜ συμμετέχει ως επικεφαλής εταίρος στο ευρωπαϊκό έργο «CCSI4CCSI- Πολιτιστικοί και Δημιουργικοί Τομείς και Βιομηχανίες για Συνεργασία, Ανταγωνιστικότητα, Αειφορία και Καινοτομία» του προγράμματος INTERREG EUROPE 2021-2027. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου έργου υλοποίησε μελέτη, τα πρώτα ευρήματα της οποίας, είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Δημιουργικές Βιομηχανίες.
«Το έργο αυτό εντάσσεται στη στρατηγική RIS3 η οποία αποτελεί ένα πλαίσιο που σχεδιάστηκε, για να προωθήσει γενικότερα την οικονομική ανάπτυξη, μέσω της καινοτομίας και της εξειδίκευσης σε τομείς που παρουσιάζουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την περιφέρεια», εξηγεί στα Μακεδονικά Νέα – mkdn.gr η Project Manager του έργου, Ανθούλα Νικοπούλου.
Βασικοί μοχλοί ανάπτυξης οι ΠΔΤ-Β
Οι Πολιτιστικοί και Δημιουργικοί Τομείς και οι Βιομηχανίες (ΠΔΤ-Β) (“Cultural and CreativeSectors and Industries” -CCSIs) κατέχουν ξεχωριστή θέση σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς αποτελούν βασικό μοχλό για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Η οικονομική συμβολή της Πολιτιστικής και Δημιουργικής Βιομηχανίας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας το 2022 ανήλθε σε 2 δισεκατομμύρια 386 εκατ. ευρώ.
Πιο αναλυτικά:
- Ενημέρωση, Επικοινωνία: 468 εκατ. ευρώ
- Τέχνες, Διασκέδαση, Ψυχαγωγία: 887 εκατ. ευρώ
- Επαγγελματικές, Επιστημονικές, Τεχνικές, Διοικητικές και Υποστηρικτικές δραστηριότητες: 1 δισ. 31 εκατ. ευρώ.
Η Περιφέρεια επιδιώκοντας να ενδυναμώσει ουσιαστικά το οικοσύστημα του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα της περιοχής, σχεδιάζει και υλοποιεί στοχευμένες δράσεις, ως επικεφαλής του έργου «CCSI4CCSI –Cultural and CreativeSectors and Industries for Collaboration, Competitiveness, Sustainability and Innovation».
Στο πλαίσιο της υλοποίησής του, η ΠΚΜ σε συνεργασία με το Κέντρο Επιχειρηματικής και Πολιτιστικής Ανάπτυξης (ΚΕΠΑ) θα σχεδιάσουν και θα υλοποιήσουν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα υποστηρικτικών δράσεων για τις πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες. Όπως επισημαίνει η Project Manager του έργου «το πρόγραμμα εστιάζει στην ενδυνάμωση του οικοσυστήματος του Πολιτιστικού και Δημιουργικού Τομέα (ΠΔΤ) μέσα από συνεργασία των εταιρών του εξωτερικού και των τοπικών εμπλεκόμενων φορέων ώστε να διευκολύνει τις πολιτιστικές του βιομηχανίες στην τριπλή μετάβαση πράσινη, ψηφιακή και κοινωνική».
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και το ΚΕΠΑ έχουν ήδη διεξάγει έρευνα, σχετικά με τις ανάγκες και τις τρέχουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας των πολιτιστικών και δημιουργικών βιομηχανιών.
Η χρηματοδότηση μόνιμη πρόκληση για τον ΠΔΤ
Εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον συγκεντρώνουν οι απαντήσεις των ερωτηθέντων, στο ερώτημα «ποιες πιστεύουν ότι είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ΠΔΤ;
Οι βασικές προκλήσεις που προκύπτουν είναι:
• Στην πρώτη θέση με πολύ υψηλό ποσοστό, 77,8% βρίσκεται η έλλειψη χρηματοδοτικών ευκαιριών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
• Ακολουθεί, η περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση έργων ή επιχειρήσεων με 55,6%.
• Αμέσως μετά, η δυσκολία πρόσβασης στις αγορές 42,2%.
Οι πρώτες σε ποσοστά κατηγορίες έχουν άμεση σύνδεση με το οικονομικό περιβάλλον των επιχειρήσεων και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
Έπονται:
• Η δυσχέρεια στη δια-τομεακή συνεργασία (33,3%)
• Η ανεπάρκεια των ευκαιριών δικτύωσης (35,6%)
• Ο κατακερματισμός του κλάδου (33,3%)
• Η έλλειψη φυσικών χώρων (28,9%)
• Η έλλειψη προγραμμάτων ανάπτυξης δεξιοτήτων (28,9%)
• Ο απόηχος της μετά-covid περιόδου (13,3%)
• Η προσέλκυση και η αφοσίωση του κοινού (11,1%)
Οι υπόλοιπες προκλήσεις που καταγράφηκαν αφορούν στο υψηλό κόστος, κυρίως, στην ενέργεια, σε θέματα οικονομικής και νομικής διαχείρισης, στην έλλειψη θέσεων εργασίας, καθώς και την αναγνώριση της αναπτυξιακής διάστασης του ΠΔΤ από τους κυβερνητικούς φορείς.
Ο συγκεκριμένος τομέας συμβάλλει ουσιαστικά στην περιφερειακή οικονομία, ιδιαίτερα μέσω των επαγγελματικών και τεχνικών δραστηριοτήτων, των τεχνών και της πληροφόρησης και επικοινωνίας, με σημαντική συγκέντρωση δραστηριότητας στη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης, με ποσοστό 95,5%.
Πιο συγκεκριμένα στο ερώτημα «ποιος είναι ο ρόλος σας στον Πολιτιστικό και Δημιουργικό Τομέα (ΠΔΤ), ποσοστό 35,6% καταλαμβάνουν οι επιχειρήσεις, 31,1% οι επαγγελματίες ΠΔΤ, 13,3% ΜΚΟ/φορείς κοινωνίας πολιτών και από 6,7% εκπαιδευτικά – ακαδημαϊκά ιδρύματα και Δημόσιες αρχές – Υπεύθυνοι Χάραξης Πολιτικής.
Ανομοιογένεια χαρακτηρίζει την κατανομή των επιχειρήσεων και της απασχόλησης στους επιμέρους κλάδους, με τους τομείς των οπτικοακουστικών και της διαφήμισης να κυριαρχούν, ενώ άλλοι –όπως οι βιβλιοθήκες, τα μουσεία και οι εκδοτικές δραστηριότητες– εμφανίζουν μικρότερη απήχηση.
Όσον αφορά τον υπο-τομέας εργασίας:
Κινηματογράφος – τηλεόραση είναι πρώτος σε ποσοστό υπο-τομέας εργασίας ΠΔΤ με 33,3%, ακολουθούν τα ψηφιακά μέσα με 24,4%, αμέσως μετά η μουσική με 20%, οι εικαστικές τέχνες με ποσοστό 15,6%, ίδιο ποσοστό με τον τομέα της πολιτιστικής κληρονομίας και τέλος οι εικαστικές τέχνες που καταγράφουν ποσοστό 11,1%.
Συνολικά, η μελέτη τεκμηριώνει την ανάγκη για μια περισσότερο στοχευμένη, ολιστική και διατομεακή προσέγγιση ενίσχυσης των ΠΔΤ-Β στην Κεντρική Μακεδονία, με έμφαση στην καινοτομία, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την πολιτιστική επιχειρηματικότητα και την ενίσχυση της βιωσιμότητας του τομέα.
Για την υλοποίηση του έργου “CCSI4CCSI”, συνεργάζονται συνολικά 8 εταίροι από 5 διαφορετικές ευρωπαϊκές περιοχές: (Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ως επικεφαλής εταίρος, Κέντρο Επιχειρηματικής & Πολιτιστικής Ανάπτυξης ΚΕΠΑ – Ελλάδα, EnterKoprivnica -Κροατία, City of Koprivnica -Κροατία, MalopolskaRegional Development Agency -Πολωνία, BusinessKolding- Δανία, DesignRegionKortrijk -Βέλγιο, City of Kortrijk- Βέλγιο).
Όπως γνωστοποίησε στα Μακεδονικά Νέα – mkdn.gr η Project Manager του έργου κα Ανθούλα Νικοπούλου, «η συγκεκριμένη μελέτη η οποία έλαβε χώρα και στις 5 περιοχές με τη συμμετοχή και των 8 εταίρων, αποτελεί ένα πρώτο βήμα. Αφού αναγνωστούν οι ανάγκες και οι προκλήσεις, στη συνέχεια θα διερευνηθούν οι μηχανισμοί υποστήριξης των επιχειρήσεων».
