Αν και η εξωστρέφεια παραμένει υπόθεση μεγάλων επιχειρήσεων, καθοριστικός για την επίτευξη αυτού του φιλόδοξου στόχου κρίνεται ο ρόλος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) και ιδίως της Βόρειας Ελλάδας όπου η Κεντρική Μακεδονία κατέχει ηγετική θέση στις εξαγωγές τροφίμων, ενώ νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το Attica Export, έρχονται να καλύψουν τις ανάγκες τους, επιλύοντας κρίσιμα ζητήματα ρευστότητας.
Η σημασία των εξαγωγών για την ελληνική οικονομία είναι αδιαμφισβήτητη, όπως τόνισε στα Μακεδονικά Νέα ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων - ΣΕΒΕ κ. Συμεών Διαμαντίδης. Με βάση τα στοιχεία του 2024, οι συνολικές εξαγωγές της χώρας έφτασαν τα 100 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα περίπου 50 δισ. αφορούσαν προϊόντα και τα υπόλοιπα υπηρεσίες όπως τουρισμός, τεχνολογία, ναυτιλία. Ο κ. Διαμαντίδης υπογραμμίζει ότι η επίτευξη των 120 δισ. ευρώ το 2028 θα ενισχύσει την εθνική οικονομία και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μείωση της φορολογίας από το κράτος. Ωστόσο, όπως επισημαίνει στα Μακεδονικά Νέα, η αύξηση των εξαγωγών δεν μπορεί να βασίζεται αποκλειστικά στις μεγάλες επιχειρήσεις. Το «κλειδί» είναι η ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ώστε να στραφούν στις εξαγωγές και η προσαρμογή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας με επίκεντρο την εξωστρέφεια.
Παρ΄όλο που οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν δυναμική παρουσία στην παραγωγή, η εξαγωγική τους δραστηριότητα συναντά σημαντικά εμπόδια. Το βασικότερο είναι η έλλειψη ρευστότητας, καθώς πολλές επιχειρήσεις δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν την απαραίτητη χρηματοδότηση για την κάλυψη του κόστους παραγωγής και την αγορά πρώτων υλών πριν την τιμολόγηση και πληρωμή από τους πελάτες του εξωτερικού.
Επιχειρηματίες της Κεντρικής Μακεδονίας σχολιάζοντας στα Μακεδονικά Νέα τον στόχο που έχει τεθεί από τον ΣΕΒΕ για τα 120 δισ. ευρώ το 2028, δήλωσαν ότι αυτός θεωρείται εφικτός, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, καθώς εξαρτάται από την απουσία διεθνών αναταραχών και την ενίσχυση της ελληνικής εξωστρέφειας. Θετικό ακόμη στοιχείο που μπορεί να συμβάλει και στην επίτευξη του στόχου του ΣΕΒΕ, είναι η επιθυμία της πρέσβη του Καναδά Jaqueline O'Neill να αυξήσει τις εμπορευματικές συναλλαγές με την Ελλάδα ώστε να εξάγονται περισσότερα ελληνικά προϊόντα προς τη συγκεκριμένη χώρα η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα με την Αμερική στους δασμούς.
Το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο για τους εξαγωγείς
Για να δοθεί λύση στο πρόβλημα της χρηματοδότησης, ο ΣΕΒΕ συνεργάστηκε με την Attica Bank και την Export Credit Greece (ECG), δημιουργώντας το Attica Export, ένα εξειδικευμένο εργαλείο προχρηματοδότησης εξαγωγών. Όπως εξηγεί η κα Παναγιώτα Ψυχούλα, επικεφαλής του Επιχειρηματικού Κέντρου Βορείου Ελλάδος της Attica Bank, πρόκειται για ένα απλό και δομημένο πρόγραμμα που καλύπτει όλες τις ανάγκες κεφαλαίου κίνησης των εξαγωγικών επιχειρήσεων, βοηθώντας τις να αγοράσουν πρώτες ύλες και να ολοκληρώσουν την παραγωγή πριν την πληρωμή της παραγγελίας.
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε εταιρείες με κύκλο εργασιών άνω των 2,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τουλάχιστον το 10% της δραστηριότητάς τους να αφορά εξαγωγές την τελευταία διετία. Η χρηματοδότηση μπορεί να φτάσει έως 1 εκατ. ευρώ, με δυνατότητα εξαιρέσεων για ιδιαίτερες περιπτώσεις.
Η ανταπόκριση στο νέο εργαλείο
Η ανταπόκριση των επιχειρήσεων στο πρόγραμμα είναι ιδιαίτερα θετική, καθώς ήταν ένα πάγιο αίτημα των Ελλήνων εξαγωγέων σύμφωνα με τον Προϊστάμενο του Τμήματος Πωλήσεων της ECG Γιώργο Μαγγίνα. «Η χρηματοδότηση αποτελούσε ένα από τα εμπόδια για τις ελληνικές επιχειρήσεις που επιθυμούσαν να επεκταθούν στις διεθνείς αγορές. Το νέο εργαλείο, όμως, επιτρέπει πλέον την προχρηματοδότηση βάσει μελλοντικών πωλήσεων, κάτι που δεν ήταν εφικτό στο παρελθόν», εξήγησε. Σημειώνεται δε ότι από τη Βόρεια Ελλάδα περίπου 10 εξαγωγικές επιχειρήσεις έχουν ήδη αξιοποιήσει το Attica Export με τον αριθμό να βαίνει αυξανόμενος.
Η περίπτωση της Lactea
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της αποτελεσματικότητας του Attica Export είναι η Lactea, μια ελληνική εταιρεία παραγωγής τυροκομικών προϊόντων με έδρα στο Κιλκίς. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Παναγιώτη Τασιό, η Lactea απασχολεί 120 εργαζομένους και διατηρεί τρεις εγκαταστάσεις στην Ελλάδα, με παραγωγή επίσης σε Κύπρο και Βαλκάνια. Το 80% των εσόδων της προέρχεται από εξαγωγές, με κύκλο εργασιών άνω των 40 εκατ. ευρώ το 2024, ενώ στόχος είναι να διπλασιαστεί αυτό το ποσό μέσα στην επόμενη τριετία.
Η εταιρεία αξιοποίησε το Attica Export για τη χρηματοδότηση ενός συμβολαίου πώλησης. Όπως σημειώνει στα Μακεδονικά Νέα ο κ. Τάσιος, το εργαλείο επέτρεψε στην επιχείρηση να εξασφαλίσει κεφάλαιο πριν καν ξεκινήσει η παραγωγή, βασιζόμενη στη μελλοντική πώληση. Αυτό, όπως υπογραμμίζει, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, αφού η αυτοχρηματοδότηση μέσω της κερδοφορίας δεν αρκεί για τη μεγάλη αύξηση της παραγωγής και των εξαγωγών.
Ο δρόμος προς τα 120 δισ. ευρώ εξαγωγών
Το Attica Export αποτελεί μόνο ένα από τα εργαλεία που μπορούν να ενισχύσουν την εξαγωγική δραστηριότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, όμως το βασικό ζητούμενο είναι η γενικότερη στροφή προς την εξωστρέφεια. Κατά τον κ. Διαμαντίδη, για να επιτευχθεί ο στόχος των 120 δισ. ευρώ εξαγωγών το 2028, η Ελλάδα πρέπει να αναδιαμορφώσει το παραγωγικό της μοντέλο, ενισχύοντας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στηρίζοντας την παραγωγή. Η Κεντρική Μακεδονία, η οποία ήδη πρωτοστατεί στις εξαγωγές τροφίμων, μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια. Οι ελληνικές επιχειρήσεις τροφίμων και αγροδιατροφής, όπως η Lactea, αποδεικνύουν ότι με τη σωστή χρηματοδότηση και στρατηγική, η ανάπτυξη των εξαγωγών είναι εφικτή. Αν χρησιμοποιηθούν συνεπώς τα εργαλεία που προσφέρονται και κατευθυνθούν περισσότερες επιχειρήσεις προς την εξωστρέφεια, τότε το 2028 θα έχει επιτευχθεί ο στόχος των 120 δισ. ευρώ εξαγωγών, αντιπροσωπεύοντας το 60% του ΑΕΠ της χώρας και συμβάλλοντας ουσιαστικά στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας.
