Το φαινόμενο που ξεκίνησε δειλά με την είσοδο πλατφορμών όπως η Airbnb και η Booking.com, σήμερα διαμορφώνει μια νέα αστική ταυτότητα σε περιοχές που άλλοτε θεωρούνταν «νεκρές ζώνες».
Όπως ανέφερε στα Μακεδονικά Νέα ο Πασχάλης Καραγιάννης, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Stama Greece (Σύνδεσμος Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης) και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ), γειτονιές του κέντρου της Θεσσαλονίκης όπως η Αισώπου στον Βαρδάρη, το τμήμα από τα Δικαστήρια μέχρι τον Σιδηροδρομικό Σταθμό, η περιοχή του City Gate και τα παλιά ξυλάδικα, βρίσκονται στο επίκεντρο της επενδυτικής προσοχής.
Από την απαξίωση στην ανάπτυξη
Ο άξονας που εκτείνεται από τη δυτική είσοδο της πόλης μέχρι τον Σταθμό, με επίκεντρο τις οδούς Λαγκαδά, Ανδρέα Κάλβου, Πτολεμαίων και Αντιγονιδών, ήταν για δεκαετίες μια παραμελημένη ζώνη. Οι οικοδομές, πολλές από τις οποίες χτίστηκαν μεταπολεμικά, είχαν υποβαθμιστεί αισθητικά και λειτουργικά, με ελάχιστο ενδιαφέρον για ανακαίνιση ή εμπορική εκμετάλλευση. Όλα αυτά άρχισαν να αλλάζουν με την είσοδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Η δυνατότητα εύκολης ενοικίασης ακινήτων σε τουρίστες και επισκέπτες της πόλης κινητοποίησε επενδυτές, μικροϊδιοκτήτες και επαγγελματίες της αγοράς ακινήτων. Οι πρώτες ανακαινίσεις απέδειξαν ότι το μοντέλο λειτουργεί και οι αποδόσεις, σε πολλές περιπτώσεις, ξεπερνούσαν τις προσδοκίες.
Οι γειτονιές που «απογειώθηκαν»
Η οδός Αισώπου, στην καρδιά του Βαρδάρη, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Επί δεκαετίες, η περιοχή είχε περιορισμένη τουριστική κινητικότητα και μηδαμινές επενδύσεις. Πλέον, μοντέρνα διαμερίσματα, πλήρως ανακαινισμένα και επιπλωμένα, φιλοξενούν τουρίστες και επαγγελματίες επισκέπτες, ενώ καφέ, mini markets και μικρά καταστήματα εμφανίζονται συνεχώς, στηρίζοντας τη νέα τοπική οικονομία.
Η οδός Ανδρέα Κάλβου, με το πλεονέκτημα της εγγύτητας στη ΔΕΘ και στα πανεπιστήμια, επίσης γνωρίζει μεγάλη άνθηση. Το ίδιο και οι Πτολεμαίων – Αντιγονιδών, περιοχές με ιστορικό χαρακτήρα και κτίρια που αναγεννώνται μέσω της επενδυτικής δραστηριότητας.
Στρατηγικής σημασίας είναι και το «παραμελημένο» μέχρι πρότινος κομμάτι της δυτικής πόλης από την οδό Λαγκαδά προς την Αγίου Δημητρίου, κατά τον κ. Καραγιάννη. Το τμήμα αυτό λειτουργεί πλέον σαν φυσική προέκταση του κέντρου και παρουσιάζει αύξηση στις τιμές πώλησης και ενοικίασης, κυρίως λόγω της ζήτησης για τουριστική εκμετάλλευση.
Η περίπτωση της Μενεμένης
Με πιο αργούς ρυθμούς αλλά σαφή τάση αλλαγής, κινείται και η Μενεμένη. Πρόκειται για μια γειτονιά που στο παρελθόν υπήρξε βιομηχανικός πυρήνας αλλά έμεινε στο περιθώριο της ανάπτυξης. Οι πρώτες κινήσεις ανακαίνισης οικοδομών και η είσοδος ακινήτων στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης υποδηλώνουν ότι και εδώ οι επενδυτές βλέπουν προοπτική. «Όλα εξαρτώνται από το πόσα διαμερίσματα θα ανακαινιστούν – υπάρχουν οικοδομές με δυνατότητες», σημείωσε στα Μακεδονικά Νέα ο κ. Καραγιάννης.
Οικονομικός αντίκτυπος και αστικός μετασχηματισμός
Η επίδραση της βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν είναι μόνο οικονομική. Προκαλεί έναν ευρύτερο μετασχηματισμό στον αστικό ιστό: επαναφέρει ζωή σε ερημωμένες περιοχές, δημιουργεί θέσεις εργασίας, δίνει ώθηση σε επαγγελματίες της οικοδομής, της εστίασης και του τουρισμού. Παράλληλα, όμως, εγείρει ερωτήματα για την κοινωνική συνοχή και την προσβασιμότητα της στέγασης για τους μόνιμους κατοίκους. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι, εφόσον υπάρξει σωστός σχεδιασμός και ισορροπία, η βραχυχρόνια μίσθωση μπορεί να αποτελέσει εργαλείο αστικής ανάπλασης. Σε περιοχές όπως αυτές που ανέφερε ο κ. Καραγιάννης, το μοντέλο φαίνεται να λειτουργεί ως καταλύτης αναζωογόνησης.
Οι τιμές ανά περιοχή
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα από την πλατφόρμα AirDNA για τη Θεσσαλονίκη, το εύρος τιμών βραχυχρόνιας μίσθωσης (ανά διανυκτέρευση) στις περιοχές Βαρδάρης – Οδός Αισώπου διαμορφώνεται στα 35 – 70 ευρώ για studios και μικρά διαμερίσματα, ανάλογα με την ανακαίνιση και τον εξοπλισμό. Στις οδούς Πτολεμαίων – Αντιγονιδών κυμαίνονται μεταξύ 40 και 85 ευρώ, με τα πιο καλοδιατηρημένα καταλύματα να πλησιάζουν τα 100 ευρώ. Στην οδό Ανδρέα Κάλβου και κοντά στην περιοχή της ΔΕΘ και του ΑΠΘ είναι μεταξύ 45 και 90 ευρώ, λόγω εγγύτητας με τα πανεπιστήμια και της έκθεσης όπου υπάρχει αυξημένη ζήτηση. Επιπλέον, στην οδό Λαγκαδά (μέχρι Αγίου Δημητρίου), οι τιμές ανά διανυκτέρευση είναι από 30 έως 60 ευρώ, με τα ανακαινισμένα ακίνητα να ξεχωρίζουν.
Στις περιοχές με αναδυόμενη ζήτηση όπως το City Gate και τα Παλιά ξυλάδικα οι τιμές διαμορφώνονται στα 30 με 55 ευρώ ενώ αναμένεται αύξηση λόγω νέων αναπτύξεων. Χαμηλότερες τιμές από 25 ευρώ έως 45 ευρώ ανά διανυκτέρευση αλλά με σταθερή αυξητική τάση υπάρχουν στην περιοχή της Μενεμένης. Σημειώνεται ότι το κόστος διαμορφώνονται ανάλογα με την εποχικότητα, την ποιότητα του ακινήτου, την απόσταση από το κέντρο και τη βαθμολογία του καταλύματος.
Τι προβλέπεται για το μέλλον
Η δυναμική της βραχυχρόνιας μίσθωσης παραμένει ισχυρή στη Θεσσαλονίκη, ενώ αναμένεται να επεκταθεί σε ακόμη περισσότερες περιοχές. Η αύξηση της τουριστικής ζήτησης, η αναβάθμιση των υποδομών και η διασύνδεση της πόλης με διεθνείς αγορές, ενισχύουν το επενδυτικό ενδιαφέρον. Παράλληλα, οι τοπικοί φορείς και επαγγελματικοί σύνδεσμοι, όπως η Stama Greece, προτείνουν ρυθμιστικά πλαίσια για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του μοντέλου.
Το επόμενο βήμα, όπως επισημαίνουν γνώστες της αγοράς, είναι η στροφή σε ποιοτικότερες υπηρεσίες και η διασύνδεση της βραχυχρόνιας μίσθωσης με τον πολιτιστικό και θεματικό τουρισμό της Θεσσαλονίκης. Αν και δεν λείπουν οι προκλήσεις, η αλλαγή που έχει ήδη συντελεστεί στο κέντρο της πόλης είναι αναμφισβήτητη.