Το έργο, που εκτείνεται σε μια περιοχή 32.500 τετραγωνικών μέτρων, καλύπτει την πλατεία και τον άξονα της Αριστοτέλους, από το παραλιακό μέτωπο έως την οδό Εγνατία, συμπεριλαμβάνοντας και τα πεζοδρόμια επί της Λεωφόρου Νίκης μέχρι τις οδούς Πλουτάρχου και Δημοσθένους.
Η διαδικασία ξεκίνησε με τη διεξαγωγή ενός διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, από τον οποίο αναδείχθηκε η ομάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου ως νικήτρια.
Η πρότασή τους περιλάμβανε τη δημιουργία «δωματίων» με φοίνικες, υδάτινα στοιχεία και μανόλιες, με στόχο τη μετατροπή της πλατείας σε έναν «καθρέφτη» της πόλης.
Ωστόσο, κατά την εξέλιξη των μελετών, προέκυψαν τροποποιήσεις στο αρχικό σχέδιο. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε η αφαίρεση των φοινίκων από το τελικό σχέδιο, ενώ οι μανόλιες θα διατηρηθούν, δεδομένης της προσαρμοστικότητάς τους στο αστικό περιβάλλον.
Το Υπουργείο Πολιτισμού, μέσω της Διεύθυνσης Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων, ενέκρινε την οριστική μελέτη για το συγκεκριμένο έργο, που φιλοδοξεί να αναδείξει τη μοναδική αρχιτεκτονική κληρονομιά της περιοχής, υπό την προϋπόθεση τήρησης εννέα όρων που τέθηκαν από την εν λόγω Διεύθυνση, η οποία έλαβε υπόψη της και τη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ), οι οποίοι αποσκοπούν στη διατήρηση της ιστορικής και πολιτιστικής ταυτότητας του χώρου.
Η έγκριση της μελέτης περιλαμβάνει τις παρακάτω προϋποθέσεις:
1. Ήπιος φωτισμός: Η φωτιστική ανάδειξη των περιμετρικών κτηρίων και των στοών πρέπει να γίνει χωρίς φωτοταινίες LED.
2. Περιορισμός υδάτινων στοιχείων: Αφαιρείται η εκτόξευση νερού από τα καθιστικά και καταργείται η υδατονέφωση, ενώ τα υδάτινα στοιχεία περιορίζονται χωρίς να αλλοιώνεται ο σχεδιασμός.
3. Αφαίρεση ομπρελών στη θάλασσα: Οι δύο τελευταίες ομπρέλες στην πλευρά της Λεωφόρου Νίκης δεν θα τοποθετηθούν.
4. Απαγόρευση κάδων: Δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση κάδων στον μνημειακό άξονα.
5. Μετακίνηση περιπτέρων: Τα περίπτερα θα απομακρυνθούν από τον μνημειακό χώρο.
6. Απουσία ποδηλατοδρόμων: Δεν θα δημιουργηθούν ποδηλατόδρομοι εντός της πλατείας.
7. Διατήρηση αγάλματος: Το άγαλμα του Αριστοτέλη θα παραμείνει στη θέση του.
8. Διατήρηση των μανόλιων: Οι μανόλιες θα μεταφυτευτούν στις νέες θέσεις τους, χωρίς να αλλοιωθεί η γεωμετρία του σχεδιασμού.
9. Στέγαση τραπεζοκαθισμάτων: Η στέγαση θα γίνει με ομπρέλες βαρέως τύπου αντί για πέργκολες, οι οποίες θεωρήθηκε ότι επιβαρύνουν το χαρακτήρα της περιοχής.
Νικηφορίδης: Θέλουμε να γίνει ο διαγωνισμός μέσα στο καλοκαίρι
Από την πλευρά του ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων και Βιώσιμης Κινητικότητας, Πρόδρομος Νικηφορίδης, δήλωσε στα Μακεδονικά Νέα για την πορεία του έργου, πως «ξεκινάει σε λίγο διάστημα η μελέτη εφαρμογής, η οποία μέχρι τον Ιούνιο πιστεύουμε ότι θα έχει παραδοθεί. Έπειτα θέλουμε να γίνει ο διαγωνισμός μέσα στο καλοκαίρι», αν και -όπως υπογράμμισε- ο Αύγουστος είναι ένας μήνας, ο οποίος ενδέχεται να δημιουργήσει καθυστερήσεις.
Αναφορικά με τους όρους που έθεσαν το Υπουργείο Πολιτισμού και το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, ο κ. Νικηφορίδης υποστήριξε πως, «εμείς συμφωνήσαμε με τις απόψεις του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, άρα είμαστε θετικοί. Δεν έχουμε κάποια διαφορά με το Υπουργείο Πολιτισμού και το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων και έτσι προχωράμε σύμφωνα με τις απόψεις του».
Οι 48 μανόλιες
Ειδικότερα, για το ζήτημα των 48 μανόλιων, για τις οποίες ο δήμος ζητούσε να υπάρξει πρόβλεψη ούτως ώστε να μην απομακρυνθούν, ούτε να μεταφυτευτούν, σημείωσε πως, «εμείς θεωρούμε ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να απομακρυνθούν δέντρα που μεγαλώνουν ωραία και σε ένα δύσκολο περιβάλλον, επομένως είμαστε θετικοί με την απόφαση στο να παραμείνουν».
Επιφανειακές διαμορφώσεις
Σε ερώτηση σχετικά με το ενδεχόμενο ανεύρεσης αρχαιοτήτων κατά τη διάρκεια των εργασιών, ο κ. Νικηφορίδης ανέφερε πως, «στην Αριστοτέλους υπήρχαν και κάποιες υποδομές, κυρίως σε ό,τι αφορά τα νερά, οι οποίες προϋπέθεταν εγκαταστάσεις μεγάλων δεξαμενών. Επομένως, επειδή η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης της Θεσσαλονίκης επισήμανε τον κίνδυνο να βρεθούν αρχαιότητες, ήταν και αυτός ένας λόγος που κόψαμε αυτό το θέμα και το συμβούλιο αφαίρεσε όλες αυτές τις εγκαταστάσεις, για να μη βρεθούμε πάλι να σκάβουμε και να έχουμε θέμα με αρχαία. Άρα, όλες οι διαμορφώσεις που θα γίνουν θα είναι επιφανειακές. Δε γίνεται τίποτα που να μας βάζει στον κίνδυνο του να βρεθούν αρχαία και άρα, η εξέλιξη αυτή είναι θετική για μας».
Το συνολικό χρονοδιάγραμμα του έργου για την ολοκλήρωσή του υπολογίζεται από περίπου 18 μήνες μέχρι δύο έτη, με την έναρξη των εργασιών να αναμένεται μετά την ολοκλήρωση των μελετών και τη διενέργεια του διαγωνισμού. Η χρηματοδότησή του, ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ, είναι εξασφαλισμένη από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
Η ανάπλαση της Αριστοτέλους αναμένεται να αναβαθμίσει σημαντικά το κέντρο της Θεσσαλονίκης, προσφέροντας έναν ανανεωμένο χώρο για κατοίκους και επισκέπτες, ενώ παράλληλα θα ενισχύσει την πολιτιστική και ιστορική ταυτότητα της πόλης.
