Από τον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου ο πρόεδρος των ΗΠΑ γνωστοποίησε τα ποσοστά των δασμών που θα επιβάλει η χώρα του στις εισαγωγές ανακοινώνοντας, μεταξύ άλλων, 34% στα προϊόντα από Κίνα, 24% στα προϊόντα από Ιαπωνία, 20% στα προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, 32% στα προϊόντα από Ταϊβάνκαι 31% στα ελβετικά.
Με μια πρώτη ματιά το ύψος των δασμών θεωρείται υψηλό, καθώς οι εκτιμήσεις έδειχναν κάτι πιο εύκολα διαχειρίσιμο. Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τράμπ απέδειξε για ακόμη μια φορά ότι είναι ένας σκληρός παίκτης ο οποίος δεν διστάζει να προσεγγίζει με αποφάσεις του τα άκρα, ώστε να εφαρμόσει την πολιτική που θεωρεί ωφέλιμη για την οικονομία της χώρας του.
«Οι δασμοί του προέδρου Τραμπ ανακοινώθηκαν. Δεν χρειάζεται πανικός.Τώρα αρχίζει ο αγώνας και η διαπραγμάτευση. Παρόλο το δυσμενές διεθνές κλίμα είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι ότι οι ελληνικές εξαγωγές δεν θα πληγούν. Περιμένουμε την αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα πράξουμε το καλύτερο δυνατόν. Ο ΣΕΒΕ είναι κοντά στις εξαγωγικές επιχειρήσεις», δήλωσε στα Μακεδονικά Νέα – mkdn.gr ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ) κ. Συμεών Διαμαντίδης, σχολιάζοντας τις εξελίξεις αμέσως μετά τις ανακοινώσεις του Αμερικανού προέδρου. Σύμφωνα δε με τον κ. Διαμαντίδη «ο Τραμπ το κάνει αυτό ως μέτρο πίεσης. Πιέζει ώστε οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής να εισάγουν λιγότερα και να αυξηθεί η εγχώρια παραγωγή τους».
Ο παράγοντας ΗΠΑ και η πολιτική Τραμπ
Με την εφαρμογή της νέας πολιτικής Τραμπ, η συνολική εικόνα αλλάζει. Το νέο δεδομένο που επηρεάζει άμεσα το εξαγώγιμο προϊόν της Ελλάδας είναι η επιβολή δασμών 20% στις εισαγωγές των ΗΠΑ από Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΒΕ, οι συνολικές εξαγωγές της χώρας μας προς τις ΗΠΑ ανέρχονται σε 2,5 δισ. ευρώ και αποτελούν το 1% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Επομένως, η οικονομική εξάρτησή μας από τις ΗΠΑ στον τομέα των εξαγωγών, είναι πολύ μικρή ως ποσοστό του ΑΕΠ. Αποτέλεσμα, η δυσάρεστη πραγματικότητα της επιβολής των συγκεκριμένων δασμών στον εξαγωγικό μας κλάδο, να έχει μεν αρνητικές συνέπειες, αλλά στην ουσία με πολύ μικρό αντίκτυπο. Υπάρχουν, όμως, και οι έμμεσες επιπτώσεις που προκαλούν μια μικρή νευρικότητα.
Όπως εξηγεί στα Μακεδονικά Νέα – mkdn.gr ο κ. Διαμαντίδης, «το ζήτημα δεν είναι μόνο αν θα επηρεαστούν οι ελληνικές εξαγωγές, αλλά αν από τη νέα πολιτική των ΗΠΑ επηρεαστούν κράτη όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ιρλανδία, τα οποία έχουν τεράστια πλεονάσματα (Γερμανία 50 δισ. ευρώ, Ιταλία 40 δισ. και Ιρλανδία 30 με 40 δισ. ευρώ). Αν επηρεαστούν οι εξαγωγές αυτών των κρατών προς την Αμερική, υπάρχει φόβος μείωσης του βιοτικού τους επιπέδου, με αποτέλεσμα να μειώσουν τις εισαγωγές τους από την Ελλάδα. Αυτές είναι έμμεσες επιπτώσεις».
Ως μια πρώτη ανάγνωση το 20% που επιβάλουν οι ΗΠΑ ως δασμούς στις εισαγωγές από την ΕΕ αποτελεί υψηλό ποσοστό. Σύμφωνα με τον κ. Διαμαντίδη πιο διαχειρίσιμο θα ήταν ένα ποσοστό π.χ. της τάξης του 10%. Όπως εξηγεί, σε μια τέτοια περίπτωση «οι εισαγωγείς των Ηνωμένων Πολιτειών θα μπορούσαν να περιορίσουν κατά 5% το κέρδος τους και το ανάλογο κάνουν και οι Έλληνες εξαγωγείς, χωρίς να επηρεαστούν οι εξαγωγές μας». Ωστόσο, το 20% δημιουργεί νέα δεδομένα, μεγαλύτερο προβληματισμό και αναστάτωση.
Οι εξαγωγές πάντα βρίσκουν τον τρόπο να αντέχουν και στις κρίσεις
Παρόλα αυτά μιλώντας στα Μακεδονικά Νέα – mkdn.gr ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξος, τονίζοντας ότι οι εξαγωγές στη χώρα μας αντέχουν και πάντα βρίσκουν τρόπο να ξεπερνούν κρίσεις και δυσκολίες. «Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι γιατί από το 2009 έως το 2022 οι εξαγωγές μας τριπλασιάστηκαν. Εν μέσω πολλαπλών κρίσεων οι εξαγωγές πάντα βρίσκουν τρόπο», είπε ο κ. Διαμαντίδης προσθέτοντας πως «το 80% των εξαγωγών στην Ελλάδα πραγματοποιείται από το 20% των μεγάλων επιχειρήσεων. Πρέπει να βοηθήσουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αυξήσουν τις εξαγωγές τους. Αυτός είναι ο ρόλος του ΣΕΒΕ. Καταβάλουμε συνεχώς κάθε προσπάθεια για να στηρίξουμε τις μικρομεσαίες εξαγωγικές επιχειρήσεις», επισήμανε.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων -ΣΕΒΕ, Συμεών Διαμαντίδης
Το χάσμα στις εισαγωγές – εξαγωγές αγαθών και η βελτιωμένη εικόνα των στις εξαγωγές υπηρεσιών
Η εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας μας αποτελεί διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας και λύση επιβίωσης για μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, αποτελεί η εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας μας.
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή η συνολική αξία των εξαγωγών, κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 ανήλθε στο ποσό των 4.097,1 δισ. ευρώ έναντι 4.008,9 δισ. ευρώ τον ίδιο μήνα του έτους 2024 παρουσιάζοντας αύξηση, 2,2%. Η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 παρουσίασε αύξηση κατά 266,9 εκατ. ευρώ δηλαδή 9,9% και η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 παρουσίασε αύξηση κατά 271,8 εκατ. ευρώ, δηλαδή 10,1%, σε σχέση με τον μήνα Ιανουάριο 2024.
Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει το ισοζύγιο μεταξύ εισαγωγών και εξαγωγών. Ωστόσο, για να γίνει κατανοητό σε ολόκληρο το εύρος του, πρέπει να γίνει ξεκάθαρος ο διαχωρισμός εξαγωγών προϊόντων – αγαθών και εξαγωγών υπηρεσιών.
Στο εμπορικό ισοζύγιο εισαγωγών – εξαγωγών αγαθών όπως δείχνουν στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής καταγράφεται τεράστιο έλλειμμα. Το 2024 οι εισαγωγές έφτασαν τα 84,4 δισεκατομμύρια ευρώ, με τις εξαγωγές να ανέρχονται στα 49,9 δισ. ευρώ και το εμπορικό ισοζύγιο να είναι στα -34,9 δισ. ευρώ.
Τον Ιανουάριο του 2025 το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε σε 2,8 δισ. ευρώ έναντι 2,5 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2024, παρουσιάζοντας αύξηση 8,5%. Η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 παρουσίασε αύξηση του ελλείμματος κατά 192,8 εκατ. ευρώ, δηλαδή 9,8%, ενώ η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 παρουσίασε αύξηση κατά 200,6 εκατ. ευρώ, δηλαδή 10,2% σε σχέση με τον μήνα Ιανουάριο 2024.
Τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών διευρύνθηκε, καθώς η αύξηση των εισαγωγών υπερέβη αυτή των εξαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 1,8% (2,4% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 4,8% (4,1% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν αύξηση 6,3% (7,0% σε σταθερές τιμές), ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 9,2% (8,3% σε σταθερές τιμές).
Υπάρχει όμως και το βελτιωμένο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το οποίο διαμορφώνεται με βάση και τις εξαγωγές υπηρεσιών, όπως τουρισμός, ναυτιλία, logistics, τεχνολογία κ.α. το οποίο ισοσκελίζει το έλλειμμα μεταξύ εισαγωγών και εξαγωγών.
Με βάση στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος,τον Ιανουάριο του 2025, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 784,3 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκε σε 1,0 δισ. ευρώ.
Η προτεινόμενη λύση: «Καταγραφή των αναγκών μας για εισαγωγές και παραγωγή των προϊόντων αυτών»
Η επείγουσα ανάγκη για ισοσκελισμό του εμπορικού ισοζυγίου αγαθών, επιβάλει καλό σχεδιασμό και υλοποίηση πρακτικών ώστε να υποκατασταθούν τα προϊόντα που εισάγουμε, με ανάλογα που παράγουμε. Ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ κ. Συμεών Διαμαντίδης δίνει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα στα Μακεδονικά Νέα – mkdn.gr προτού καταθέσει την πρόταση του. «Στα τρόφιμα – ποτά πραγματοποιούμε εξαγωγές αξίας 10,8 δισ. ευρώ. Όμως είμαστε αναγκασμένοι να εισάγουμε προϊόντα 10 δισεκατομμυρίων ευρώ, του πρωτογενούς τομέα για να μπορέσουμε να τα μεταποιήσουμε και να τα εξάγουμε. Χρειάζεται καταγραφή του τι εισάγουμε από το εξωτερικό και να παράγουμε τα προϊόντα αυτά στην Ελλάδα. Π.χ. πρώτες ύλες για τον πρωτογενή τομέα. Να βοηθήσουμε τους αγρότες να καλλιεργήσουν αυτά τα προϊόντα, ώστε να κλείσει η ψαλίδα του αρνητικοί ισοζυγίου».
Η προτεινόμενη λύση επιβάλει αφού ολοκληρωθούν οι καταγραφές των αναγκών της χώρας μας για εισαγωγές, το κράτος να δώσει κατευθύνσεις, ώστε να ξεκινήσει παραγωγή των προϊόντων και αγαθών που προμηθευόμαστε από ξένες αγορές.
Η συνεισφορά των εξαγωγών στην οικονομία του κράτους
Τα 49,9 δισεκατομμύρια ευρώ εξαγωγών το 2024 και τα 4,09 δισ. ευρώ εξαγωγών τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, είναι νούμερα που καταδεικνύουν από μόνα τους το μέγεθος της ελληνικής εξαγωγικής δραστηριότητας. Ωστόσο, η συνεισφορά του κλάδου στην οικονομία επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι κάθε 4 μονάδες αύξησης των εξαγωγών ετησίως, σημαίνει και μια μονάδα αύξησης του ΑΕΠ της χώρας μας. Όπως εξηγεί ο κ. Διαμαντίδης, 2,5 δισ. επιπλέον στο κράτος για να μειώσει φόρους και να βοηθήσει αυτούς που έχουν ανάγκη χωρίς να δανειστεί.
