Στην παράσταση «Κου-κουτί!» του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ), που ανεβαίνει κάθε Σάββατο στις 12 το μεσημέρι στο κάτω Φουαγιέ του Βασιλικού Θεάτρου, η θεατρική πράξη γίνεται εργαλείο ανακάλυψης και συναισθηματικής έκφρασης τόσο για το κοινό όσο και για τους ίδιους τους καλλιτέχνες. Ένα μικρό, άσπρο κουτί δίνει στους μικρούς θεατές και στους ενήλικες συνοδούς τους την ευκαιρία να εισχωρήσουν σε έναν κόσμο φαντασίας.
Ο σκηνοθέτης Σωτήρης Ρουμελιώτης μιλάει στα Μακεδονικά Νέα για την εμπειρία αυτή, για τη διαδικασία ανακάλυψης στην οποία οδηγήθηκε και ο ίδιος μέσα από την προετοιμασία της παράστασης και για τη μαγεία του θεάτρου για τα μικρότερα παιδιά (από 18 μηνών έως 4 ετών).
Ο σκηνοθέτης της παράστασης Σωτήρης Ρουμελιώτης (φωτο Πάτροκλος Σκαφίδας)
Διαβάστε τη συνέντευξη του Σωτήρη Ρουμελιώτη στη Χρύσα Νάνου
Η παράσταση απευθύνεται σε πολύ μικρούς θεατές. Ποια είναι η πρόκληση για εσάς ως σκηνοθέτη όταν δουλεύετε με τόσο μικρές ηλικίες;
Όταν μου έγινε η πρόταση να κάνω τη σκηνοθεσία ένιωσα αρχικά αμηχανία. Η Ελένη Γιαννούση με την οποία συν-σκηνοθετούμε το έργο είχε κάνει ήδη μία άλλη παράσταση για βρέφη, ενώ εγώ δεν ήμουν ιδιαίτερα εξοικειωμένος με αυτό το είδος. Σκέφτηκα όμως ότι θα είχε ενδιαφέρον να το δοκιμάσω. Η πιο μεγάλη πρόκληση ήταν το να αφήσω πίσω μου μεθόδους και εργαλεία που είχα συνηθίσει ως σκηνοθέτης. Στη σκηνή δεν χρησιμοποιούμε λόγια, αλλά ήχους και εικόνες για να επικοινωνήσουμε με το κοινό, κάτι που προσφέρει εικαστικότητα στην παράσταση. Σκοπός μας είναι να αφήσουμε τα παιδιά να ζήσουν την εμπειρία με όλη τους την αθωότητα. Το βρήκα συναρπαστικό το να μην μπορώ να χρησιμοποιήσω την ενήλικη γλώσσα, να αφεθώ ξανά στο παιχνίδι, τη φαντασία, την αθωότητα.
Ποια είναι η βασική ιδέα πίσω από το «Κου-κουτί!»;
Η ιστορία που αφηγείται η παράσταση λέει κάτι που έχει καθολική απήχηση. Μιλάει για την ανάγκη να φτιάξουμε ένα σπίτι, αλλά και για το τι νιώθουμε ως σπίτι μας. Ένα άσπρο κουτί, γεμάτο δυνατότητες, γίνεται το όχημα για να δημιουργηθεί ένας ολόκληρος κόσμος επί σκηνής. Η παράσταση μιλά για την ανάγκη μας να δημιουργήσουμε το προσωπικό μας καταφύγιο μέσα στον κόσμο. Μπορεί να φαίνεται ως μια απλή ιστορία, όμως έχει βαθιά νοήματα, ιδέες και σκέψεις που αγγίζουν και τους μεγάλους και δίνουν την αφορμή για μία ωραία επιστροφή στην παιδική ηλικία.
Ένας κόσμος φαντασίας στο κάτω Φουαγιέ του Βασιλικού Θεάτρου
Το θέατρο για βρέφη δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο. Ποιες είναι οι δυσκολίες που κρύβει;
Πράγματι, το είδος αυτό του θεάτρου δεν είναι ευρέως γνωστό, παρόλο που υπάρχουν κάποιες ομάδες, κυρίως στην Αθήνα, που το καλλιεργούν τα τελευταία χρόνια. Μία από τις μεγαλύτερες δυσκολίες είναι ότι δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λόγια ή «ενήλικες» ιδέες. Πρέπει να επικοινωνήσουμε με ήχους και εικόνες που απευθύνονται στην αθωότητα και τη φαντασία των παιδιών. Αυτή η διαφορετική προσέγγιση με οδήγησε κι εμένα τον ίδιο να σκεφτώ τον κόσμο με μια τελείως νέα οπτική.
Ποιες ήταν οι αντιδράσεις του κοινού στην πρεμιέρα;
Η πρεμιέρα ήταν πολύ πιο ήρεμη απ’ ό,τι περίμενα, και για μένα αυτό ήταν μια ευχάριστη έκπληξη, ενώ και η αντίδραση των ενηλίκων ήταν συγκινητική. Όσο κάναμε πρόβες δεν είχαμε την ευκαιρία να δούμε πώς θα αντιδρούσαν τα παιδιά, αφού ήμασταν μόνο ενήλικες, οπότε η παράσταση μπροστά σε κοινό ήταν κάτι σαν crash test ώστε να αλλάξουμε κάποια πράγματα που είτε δεν λειτουργούσαν είτε μπορεί να ενοχλούσαν τα βρέφη, όπως για παράδειγμα κάποιες σκηνές στο σκοτάδι.
Στην εποχή μας τα παιδιά δέχονται μεγάλες επιδράσεις από την τεχνολογία και το ψηφιακό περιβάλλον. Σας απασχόλησε αυτό στην προετοιμασία της παράστασης;
Η ψηφιακή τεχνολογία είναι ένα σημαντικό θέμα για τα σημερινά παιδιά. Εννοείται ότι είναι χρήσιμη, όχι όμως και η αλόγιστη χρήση της. Πιστεύω ότι η επαφή με τα φυσικά αντικείμενα και η δημιουργικότητα μέσω αυτών, το να κόψεις για παράδειγμα ένα χαρτί ή ένα ύφασμα, είναι εξίσου σημαντικά ζητήματα. Στην παράστασή μας χρησιμοποιούμε το διαφανοσκόπιο, ένα παλιό τεχνολογικό εργαλείο, και όχι ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Το σκηνικό μας είναι αυτό το διαφανοσκόπιο και τα κουτιά, είναι όλα πολύ απλά υλικά. Τα παιδιά έχουν συνηθίσει στον σύγχρονο καταιγισμό πληροφορίας και εικόνας. Είπαμε να μην υπερφορτώσουμε την παράσταση με εικόνες και φιοριτούρες, να εστιάσουμε ακριβώς στην απλότητα. Πιστεύω ότι η παράσταση ενθαρρύνει τα παιδιά να σκεφτούν με φαντασία και να αντιληφθούν τον κόσμο με διαφορετικό τρόπο. Η παράσταση είναι μια πρώτη επαφή με τον κόσμο του πολιτισμού και της τέχνης, και αυτό είναι ένα τεράστιο κέρδος για τα παιδιά, αλλά και για τους ενήλικες που έρχονται μαζί τους.
Σας έβαλε σε σκέψεις η εμπλοκή σας στην παράσταση και για τη λειτουργία του θεάτρου γενικότερα;
Αυτό που λείπει σήμερα από το θέατρο είναι η μαγεία. Στην παράστασή μας ένα απλό άσπρο κουτί μεταμορφώνεται σε τόσα πράγματα. Αυτή είναι η ουσία του θεάτρου: να προσεγγίζει τη ζωή και την πραγματικότητα με έναν λοξό, μαγικό τρόπο, να μας αποκαλύπτει πράγματα που νομίζαμε πως ξέρουμε. Το θέατρο, όπως και όλες οι τέχνες, μας βοηθά να επεκτείνουμε τα όρια της σκέψης μας και να αναπτύξουμε την αντίληψη μας για την πραγματικότητα, μας πλουτίζει ψυχικά. Και σε όσο πιο μικρή ηλικία έχουμε τέτοια ερεθίσματα τόσο καλύτερα.
Συντελεστές
Σύλληψη ιδέας: Ελένη Γιαννούση, Σωτήρης Ρουμελιώτης, Ιόλη Ρώσσιου
Σκηνοθεσία: Ελένη Γιαννούση - Σωτήρης Ρουμελιώτης
Σκηνογραφία: Σωτήρης Ρουμελιώτης
Μουσική Σύνθεση: Ιόλη Ρώσσιου
Οργάνωση παραγωγής: Ματίνα Παγουλάτου, Μαίρη Χατζηαγγελίδου
Ερμηνεύει ο Δημήτρης Σακατζής
Ώρα έναρξης: 12.00
Διάρκεια: 30' και 10' παιχνίδι
Χώρος: Κάτω Φουαγιέ Βασιλικού Θεάτρου
Παραστάσεις: 15/03, 22/03, 29/03, 05/04 και 12/04
